در معنای لغوی یک ابرکامپیوتر (ابررایانه) را کامپیوتری بسیار قوی معنی می‌کنند. این قدرت البته در این کامپیوترها به نسبت تعدا عملیاتی که در هر ثانیه می‌توانند انجام دهند محاسبه می‌کنند.
امروز از آرسس پارت نگاهی مختصر و مفید به ابرکامپیوترها و تاریخچه آنها خواهیم داشت.با ما همراه باشید.
ابرکامپیوتر هایی را که در دههٔ ۱۹۶۰ ساخته و ارائه شدند سیمور کری از بنگاه کنترل اطلاعات (CDC) طراحی کرده بود و تا دههٔ ۱۹۹۰ هم بازار در دست این ابرکامپیوترها بود. زمانی که سیمور کری جدا شد و رفت تا شرکت خودش به نام تحقیقات سیمور را راه‌اندازی و اداره کند با طرح‌های جدیدش بازار ابرکامپیوترها را در دست گرفت و تا پنج سال (۱۹۸۵–۱۹۹۰) یکه‌تاز بازار ابر محاسبه بود. خود کری هرگز واژهٔ ابررایانه را استفاده نکرد و کمتر کسی به خاطر دارد که او تنها کلمهٔ رایانه را استفاده می‌کرد. در سال ۱۹۸۰ هم‌زمان با ظهور بازار رایانه‌های کوچک که یک دهه قبل به وجود آمده بودند تعداد زیادی رقبای کوچک وارد بازار شدند. اما بسیاری از این‌ها در دههٔ ۱۹۹۰ با بروز مبارزات بازار ابررایانه حذف شدند. امروزه ابررایانه‌ها طراحی‌های سفارشی کم‌نظیری هستند که شرکت‌های صنعتی مثل آی‌بی‌ام و اچ‌پی تولید می‌کنند. همان شرکت‌هایی که بسیاری از شرکت‌های دههٔ ۱۹۹۰ را خریدند تا از تجربه‌شان استفاده کنند. البته بنگاه کری هنوز به صورت حرفه‌ای به ساخت ابرکامپیوتر ادامه می‌دهد. اصطلاح ابرکامپیوتر چندان پایدار و ثابت نیست. ممکن است ابرکامپیوتر امروز فردا تبدیل به یک رایانه معمولی شود. اولین دستگاه‌های CDC پردازنده‌های نرده‌ای (اسکالر) خیلی سریع بودند؛ ده برابر سریع‌تر از سریع‌ترین ماشین‌های سایر شرکت‌ها. در دههٔ ۱۹۷۰ اکثر ابرکامپیوترها به انجام محاسبات برداری پرداختند و بسیاری رقبا و تولیدکنندگان جدید پردازنده‌های خودشان را با قیمت پایین با همان روش کار به بازار ارائه کردند تا در بازار حاضر شوند. در ابتدا و میانهٔ دههٔ ۱۹۸۰ ماشین‌هایی با پردازنده‌های اندک برداری که به صورت موازی کار می‌کردند تبدیل به استاندارد شدند. هر ماشینی معمولاً چهارده تا شانزده پردازندهٔ برداری داشت. در اواخر دهٔ ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ دوباره توجه‌ها از پردازنده‌های برداری به سیستم‌های پردازندهٔ موازی معمول معطوف شد که هزاران ریزپردازنده معمولی داشتند و برخی از آنها نمونه‌های آماده و برخی هم سفارش‌های مشتریان بودند (در اصطلاح کاری، این را حملهٔ میکروهای کشنده می‌نامند). امروزه طرح‌های موازی بر اساس ریزپردازنده‌های آمادهٔ نوع سرور ساخته می‌شوند از جمله Power PC, Itanium, x۸۶–۶۴ و مدرن‌ترین ابرکامپیوترها بسته (کلاستر)های رایانه‌ای با تنظیمات دقیق هستند که پردازنده‌های کم حجم و رابط‌های داخلی سفارشی و بسته به مورد دارند.
هر چه کامپیوترهای شخصی پیشرفت می‌کنند و سریع‌تر می‌شوند، به همان میزان باید انتظار ابرکامپیوترهای بسیار قوی‌تر از قبل را داشت و این قضیه کاملا درست از آب در آمده و ما هر ساله شاهد ابرکامپیوترهایی عظیم‌تر و البته قوی‌تر هستیم.
برترین ابرکامپیوتر ها
سال‌هاست که ژاپن، آمریکا و چین در نبردی برای به دست آوردن عنوان سریع‌ترین ابرکامپیوتر دنیا رقابت می‌کنند. این سرعت بر اساس واحد پتافلاپ در نظر گرفته می‌شود. هر پتافلاپ یک ترافلاسپ یا یک کوادریلیون (عدد یک با ۱۵ صفر به توان دو) واحد سرعت است. در سال ۲۰۱۳ دو ابرکامپیوتری که وجود داشتند به شرح زیر بودند:
- Cray Titan در اوک رایدج با ۱۷٫۵۹ پتافلاپس
- IBM Sequoia در لایو مور با ۱۷٫۱۷ پتافلاپس
هرچند که در همان سال چینی‌ها با NUDT Tianhe-2 و سرعت ۳۳٫۸۶ پتافلاپسش گوی سبقت را ربودند تا اینکه در سال ۲۰۱۶ دوباره چینی‌ها با Sunway TaihuLight در ووکسی و با سرعت ۹۳٫۰۱ پتافلاپ در حال حاضر قوی‌ترین ابرکامپیوتر جهان محسوب می‌شود.
البته براساس پژوهش واحد تحقیق آرسس ، اوک ریج قرار است با Summit دوباره نشان پادشاهی ابرکامپیوترها را به آمریکا ببرد.
واحد پژوهش شرکت آرسس پارت و برگرفته از پژوهش های معتبرترین دانشگاه های ایالات متحده آمریکا