سیر و تحول و بررسی نسخه های مختلف سیستم عامل اندروید

سیستم‌عامل محبوب اندروید طی سال‌هایی که از تولد آن گذشته، مراحل تغییر و تحول بسیاری را پشت سر گذاشته است، از بخش مقالات آرسس با بخشی از تاریخچه‌ی آن آشنا می‌شویم.

کار را با نگاه به روند توسعه اندروید آغاز می‌کنیم. باید این نکته را بپذیریم که در دنیای فناوری هیچ سیستم‌عامل یا نرم‌افزار کاربردی روند پر سرعت رشد و تکامل اندروید را تجربه نکرده است و اندروید در مرکز این دگرگونی، سریع‌تر از همه بوده است. گوگل در نوامبر سال 2005 شرکتی به نام Android را خریداری کرد؛ شرکت کوچکی که برای تلفن‌های همراه نرم‌افزار می‌ساخت. گوگل تا نیمه‌ی دوم سال 2007 در دست ساخت بودن یک سیستم‌عامل متن‌باز برای گوشی‌های هوشمند را رسما اعلام نکرده بود.

بلاخره گوگل در تاریخ 22 سپتامبر سال 2008 نخستین نسخه اندروید را ارائه کرد. شاید دست‌اندرکاران این کمپانی در آن زمان خودشان نیز تصور نمی‌کردند که روزی این محصول متن‌باز به فراگیرترین سیستم‌عامل موبایل تبدیل شود. در این مقاله نگاهی تقریبا مفصل به روند توسعه اندروید خواهیم داشت و سیر تکامل قابلیت‌های آن را از اولین تا آخرین نسخه آن شرح خواهیم داد. زومیت این مقاله را با هر بروزرسانی بزرگ برای اندروید به‌روزرسانی خواهد کرد. ایده‌های کودکی اندی رابین حال به پرکاربرترین سیستم‌عامل موبایل منجر شده است و روند تکامل آن قطعا جذابیت‌های فراوانی دارد پس با زومیت و بررسی تاریخچه‌ی اندروید همراه باشید.

نقطه شروع کار

به نقل از آرسس : دوران اندروید به طور رسمی از 22 اکتبر 2008 میلادی و با عرضه‌ی گوشی T-Mobile G1 در ایالات متحده آغاز شد. در ابتدای امر، بسیاری از قابلیت‌هایی که نمی‌توان اندروید را بدون آنها متصور بود در این گوشی وجود نداشت. برای نمونه می‌توان به فقدان صفحه کلید مجازی (لمسی)، قابلیت چند لمسی، برنامه‌های کاربردی حرفه‌ای و… اشاره کرد، اما همین گوشی سنگ‌بنایی شد تا امروزه با اندرویدی چنین پیشرفته سروکار داشته باشیم.

ویژگی‌های اولیه این نسخه از اندروید عبارتند از:

پنجره‌ی اعلانات

اگرچه T-Mobile G1 فاقد تمامی قابلیت‌های اندروید امروزی بود، با این حال از همان روزهای نسخت نیز بخش اعلانات (Notifications) را داشته است. نوار وضعیت گوشی G1 را می‌توان یکی از قابلیت‌های منحصر به فرد آن به شمار آورد که کاربر می‌توانست با پایین‌کشیدن آن از جزئیات بیشتر مطلع شود؛ مواردی مانند پیامک، پست صوتی، هشدارها در این بخش نمایش داده می‌شدند؛ این امکان همچنان در نسخه‌های جدیدتر اندروید وجود دارد.

ویجت‌های صفحه خانه

یکی از تفاوت‌های عمده اندروید با وجود رقبای سرسختی چون iOS یا ویندوز‌فون این بود که این سیستم‌عامل دوست‌داشتنی از ویجت به خوبی پشتیبانی می‌کرد. گوگل از همان روزهای آغازین برای این موضوع برنامه‌ریزی خوبی کرده بود، با این حال در ابتدا توسعه‌دهندگان نرم‌افزاری قادر به تهیه ویجت‌های مورد نظر خود نبودند!

یکپارچه‌سازی با سرویس پست الکترونیکی جیمیل

زمان عرضه‌ی گوشی G1، سرویس پست‌الکترونیکی جیمیل از پروتکل‌های POP و IMAP برای یکپارچه‌سازی در ابزارهای گوناگون دیگر پشتیبانی می‌کرد؛ اما مشکل موجود این بود که که هیچ یک از این پروتکل‌ها قادر به استفاده از دو قابلیت اختصاصی جیمیل یعنی برچسب‌زنی و آرشیو قدرتمند آن نبودند. موردی که اندروید 1.0 توانست آن را به طرز شایسته‌ای حل و فصل کند و یکی از بهترین تجربه‌های کار با جیمیل در بستر گوشی‌های موبایل را فراهم آورد.

فروشگاهی به نام اندروید مارکت

این روزها تصور یک گوشی هوشمند بدون دسترسی به یک فروشگاه متمرکز نرم‌افزاری غیرممکن است؛ اندروید 1.0 فاقد چنین قابلیتی بود و ضرورت وجود چنین بازارچه‌ای از همان زمان به خوبی حس می‌شد. گفتنی است گوشی G1 به همراه مجموعه‌ای از نرم‌افزارهای کاربردی عرضه ‌شد تا این که بعدها گوگل، مارکت معروف خود را تهیه و تدارک دید. یکی دیگر از نقایص اندروید در آن دوران، فقدان پشتیبانی از سیستم پرداخت بود که یک سال بعد این مورد نیز مرتفع شد.

جالب است بدانید که رابط‌ کاربری توسعه‌یافته‌ی گوگل برای اندروید 1.0 نتیجه‌ی همکاری آن‌ها با شرکت‌ سوئدی Astonishing Tribe بوده است. شرکت مزبور در زمینه‌ی ارائه‌ی طراحی‌های چشمگیر نرم‌افزاری مشغول به فعالیت بود و سال‌های سال رابط‌های کاربری قابل توجهی را تهیه و ارائه می‌کرد. اگر با دقت بیشتری نگاه کنید، می‌توان نشان TAT را به خوبی در این پلتفرم ملاحظه کرد؛ به خصوص در ساعت آنالوگ که از اندروید 1.0 تا 2.2 با نشان کوچک Malmo قابل رویت بود. گفتنی است Malmo نام شهری است که این شرکت سوئدی در آن قرار داشت. بعدها این شرکت توسط کمپانی RIM خریداری شد و تمرکز اصلی‌اش بر توسعه‌ی گوشی‌های بلک‌بری و پلتفرم BBX قرار گرفت.

اندروید 1.1

نخستین بروزرسانی اندروید سه ماه پس از عرضه گوشی G1 در فوریه 2009 میلادی صورت پذیرفت. نسخه 1.1 را نمی‌توان به هیچ وجه محصولی نوآورانه دانست؛ بلکه بیشتر وصله‌های نرم‌افزاری برای بهینه‌سازی سیستم و رفع باگ‌های آن بود. توجه به این نکته ضروری است که این نسخه توانایی اندروید را برای بروزرسانی بی‌دردسر به خوبی نشان داد. همین قابلیت پیش‌پا افتاده در زمان عرضه‌ی نسخه‌ 1.1 یکی از نقاط قوت اندروید به حساب می‌آمد که تا به امروز نیز همچنان ادامه دارد، چرا که سایر سیستم‌عامل‌های موبایل فاقد قابلیت مشابهی بودند.

وقت دسر فرارسید: نسخه 1.5 یا (Cupcake)

بسیاری از ما اندروید 1.5 را بیشتر به نام Cupcake می‌شناسیم، سیستم‌عاملی که حقیقتا نقطه‌ی عطفی در تاریخچه‌ی اندروید به شمار می‌رود. در این نسخه برخی از قابلیت‌های کلیدی به اندروید افزوده شد. اندروید 1.5 اولین نسخه از این سیستم‌عامل بود که با روش نامگذاری ویژه‌ی گوگل منتشر شد؛ پس از آن بود که هر بروزرسانی کلی با نام یکی از شیرینی‌جات (البته به ترتیب حروف الفبای لاتین) همراه می‌شد تا بر دلچسبی اندروید بیافزاید.

از جنبه‌های گوناگون اندروید Cupcake را می‌توان گامی بزرگ در جهت اصلاح و بهبود این سیستم عامل دانست. هم از نظر تکنیکی-فنی و هم از منظر زیبایی‌شناختی که رابط‌کاربری آن با تغییرات مثبتی همراه شد. بسیاری از این تغییرات آنچنان محسوس نبودند، برای نمونه ویجت جستجوی گوگل از این پس از ظاهری شفاف بهره‌مند شد.

تغییرات صورت گرفته در نسخه جدید اندروید آنچنان نامحسوس بودند که اگر کاربر یک دستگاه مجهز به اندروید 1.1 را به 1.5 ارتقا می‌داد، هیچ تغییر چشمگیر خاصی را احساس نمی‌کرد. در حالی که همه چیز از چینش متون گرفته تا سایه‌های نوار وضعیت دستخوش تغییر و دگرگونی اساسی شده بودند. و اغلب کاربران گوشی G1 بدون آنکه این تغییرات را متوجه شوند، از آنها گذشتند. برخی از تغییرات به قرار زیر هستند:

صفحه‌کلید مجازی

شاید به نظر عجیب و غیرممکن برسد که گوگل اندروید خود را بدون هیچ صفحه‌کلید مجازی عرضه کرده باشد، اما واقعیت همین است! شاید به همین خاطر بود که آنها نخستین میزبان سخت‌افزاری خود را گوشی G1 انتخاب کردند، چرا که این گوشی دارای یک صفحه‌کلید از نوع QWERTY بود که به صورت کشویی باز می‌شد و تایپ متون را ممکن می‌ساخت. این وضعیت تا عرضه‌ی نسخه‌ی Cupcake در آوریل 2009 میلادی (یعنی بیش از 6 ماه پس از عرضه‌ی G1) همچنان ادامه داشت. از آن پس بود که گوگل از قابلیت‌های سخت‌افزاری گوشی HTC Magic بهره‌ برد و نخستین گوشی دارای صفحه کلید مجازی را عرضه کرد.

از ارائه‌ی صفحه کلید مجازی که بگذریم، گوگل حرکت بارز دیگری نیز صورت داد. مهندسان گوگل بالاخره موفق شدند اقدامات لازم برای پذیرش صفحه‌کلیدهای ثالث را میسر سازند؛ قابلیتی که به کمک آن می‌توان صفحه‌کلیدی خارج از مورد پیش‌بینی شده‌ی سیستم‌عامل اندروید را فعال کرده و به کار گرفت. موردی که به خصوص برای کاربران سایر زبان‌ها بسیار مورد توجه قرار گرفت. جالب است بدانید که رقبای سرسختی چون iOS یا ویندوز فون از چنین ویژگی مهمی بی‌بهره بودند و هستند. متاسفانه در زمان عرضه‌ی اندروید Cupcake صفحه کلید عرضه شده در این سیستم عامل نسبت به iOS از دقت و سرعت بسیار پایینی برخوردار بود. موردی که بالاخره مشارکت شرکای سخت‌افزاری نظیر HTC را طلب می‌کرد و به کمک آنها این مشکل در محصولات اختصاصی این شرکت‌ها رفع گردید.

ویجت‌های قابل توسعه

در حالی که اندروید 1.0 و 1.1 از نظر فنی دارای قابلیت تازه‌ای به نام ویجت یا ابزارک بودند، پتانسیل کامل آنها همچنان غیر قابل دسترس بود و شرکت‌های ثالث می‌بایست تا عرضه‌ی SDK مربوطه از سوی گوگل صبر می‌کردند؛ در آن دوران تنها ابزارک موجود کادرهایی بودند که در اندروید پیش‌بینی شده بود. خوشبختانه این مورد با عرضه‌ی اندروید 1.5 مرتفع شد و امروزه شاهد هستیم که بسیاری از نرم‌افزارهای ثالث از قابلیت ویجت بهره‌مند هستند. در حقیقت می‌توان وجود صفحه‌های خانگی انعطاف‌پذیر را یکی دیگر از خصوصیات بی‌نظیر این سیستم‌عامل تلفن‌های هوشمند به حساب آورد.

بهبود عملکرد کلیپ‌بورد (Clipboard)

اندروید راهی دشوار را برای دست یابی به قابلیت کپی و چسباندن (Copy & Paste) طی کرده است. از نظر تکنیکی چنین قابلیتی از روز نخست در این پلتفرم پیش‌بینی شده بود، اما تا حد زیادی به کادرهای متنی و لینک‌ها محدود شده بود. بدین معنی که کاربر نمی‌توانست متن‌های دلخواه را از داخل پنجره‌ی مرورگر یا برنامه‌ی مدیریت پست‌الکترونیکی جیمیل کپی کند و اغلب اوقات این نیاز حس می‌شد. گرچه قابلیت‌های کامل کپی و چسباندن تا سال‌ها به برنامه جیمیل راه پیدا نکرد، از نسخه Cupcake پشتیبانی از این قابلیت به مرورگر افزوده شد و بدین ترتیب کاربر می‌توانست متن مورد نظر را از این برنامه بیرون بکشد.

ضبط و بازپخش ویدئویی

این روزها تصور یک گوشی هوشمند بدون توانایی ضبط و پخش ویدئویی بسیار مشکل است، اما کاربران گوشی G1 آن را تجربه کرده‌اند. اگرچه Cupcake کوشید تا این نقص را رفع کند، ولی صفحه‌کلید اندروید و رابط ویژه‌ای که برای بخش دوربین آن در نظر گرفته بودند خالی از اشکال نبود. موضوعی که دوباره با همت OEM ها یا همان شرکای سخت‌افزاری سریعا رفع شد و با ارتقای رابط کاربری، شاهد پشتیبانی خوبی از قابلیت‌های لمسی گوشی‌ها بودیم.

و قابلیت‌های بیشتر:

بروزرسانی موارد جزئی‌تر شامل عملیات‌های دسته‌ای در جیمیل (پیشتر کاربران نمی‌توانستند چندین نامه را با هم حذف یا آرشیو نمایند)، بروزرسانی پشتیبانی از سرویس‌های یوتیوب و پیکاسا و دسترسی به وضعیت کاربر در Google Talk در همه جا، برنامه پیغام رسان و غیره را می‌توان از دیگر قابلیت‌های این نسخه برشمرد.

گرچه اندروید 1.6 پیراشکی یا Donut به اندازه‌ی Cupcake متفاوت نبود؛ اما می‌توان این نسخه را نیز نسخه‌ای متفاوت دانست که خیلی بیشتر از آن عدد 0.1 ارتقا با Cupcake تفاوت داشت! در این نسخه شاهد بهبودهای جزئی دیگری در کل پلتفرم بودیم که قابلیت‌های جدیدی را برای کاربران به ارمغان آورد؛ البته بخش بزرگی از این تغییرات مربوط به مواردی  بود که در پشت‌پرده اتفاق می‌افتاد. برای نمونه نخستین بار در تاریخ اندروید پشتیبانی از CDMA از این نسخه میسر گردید و بدین ترتیب شرکت‌هایی همچون Verizon توانستند به بازار امریکا و آسیا راه پیدا کرده و سود سرشاری را نصیب خود و گوگل کنند.

از سوی دیگر یکی از مهمترین اصلاحات در این نسخه را می‌توان بهینه و مستقل شدن وضوح صفحه نمایش دانست. Donut برای نخستین بار اندروید را قادر ساخت تا در انواع صفحات با وضوح و نسبت نمایش گوناگون اجرا شود؛ بدین ترتیب درهای بسته به روی اندروید گشوده شد تا نه تنها در گوشی‌هایی با صفحه نمایش 320 * 480 پیکسلی قدرت‌نمایی کند بلکه انواع صفحات نمایش از QVGA ،HVGA و WVGA گرفته تا FWVGA ،qHD و حتی 720p را به زیر سیطره خویش کشد.

در اندروید پیراشکی قابلیت کادر جستجوی سریع نیز ارائه شد، مفهومی که در دنیای رایانه از آن با عنوان «جستجوی کلی» نیز یاد می‌شود. پیش از این نسخه کاربر در صفحه آغازین با فشردن دکمه‌ی جستجو گوشی به کادر جستجوی گوگل هدایت می‌شد و می‌توانست از آنجا اینترنت را بکاود به گونه‌ای که همه‌ی جستجوها به سایت google.com هدایت می‌شد. از نسخه 1.6 (پیراشکی) به بعد، کاربر می‌توانست به جز اینترنت حتی بخش‌هایی از گوشی خود را نیز به طور محلی جستجو نماید که شامل برنامه‌ها، اطلاعات تماس‌ها و موارد دیگری از این دست می‌شد. از این گذشته در پیراشکی قابلیتی تعریف شده بود که به کمک آن برنامه‌نویسان می‌توانستند برنامه‌ی خود را جزء موارد جستجو شونده‌ی محلی قرار دهند.

از دیگر خصوصیات این نسخه می‌توان به طراحی مجدد فروشگاه اندروید در رنگ‌بندی سفید و سبز معروف دانست. این برنامه فهرستی از برترین برنامه‌های رایگان و قابل خریداری را نمایش می‌داد، موضوعی که با گسترش عرضه برنامه‌های ثالث روی این پلتفرم به خوبی نیازش حس می‌شد. رابط‌کاربری ابزار دوربین نیز تغییر کرد و به جز یکپارچگی بهتر با گالری، مشکلات شاتر آن نیز تا حد زیادی رفع شد؛ اما این رابط آنقدرها هم کامل و بی‌نقص نبود و همچنان ایرادات زیادی متوجه دوربین بود، موضوعی که تا اندروید 2.3 نیز ادامه داشت.

نسخه 2.0 یا (نان خامه‌ای)

در اوایل نوامبر 2009 میلادی، تقریبا یک سال پس از عرضه گوشی G1، اندروید 2.0 عرضه شد. «بزرگ» صفت خوبی برای توصیف نان خامه‌ای یا Eclair گوگل بود چرا که این نسخه از سیستم‌عامل اندروید دستاوردی بزرگ با وعده‌هایی بزرگ بود که روی گوشی‌های بزرگ کمپانی‌های بزرگ عرضه می‌شد!

در ابتدا نان خامه‌ای به صورت اختصاصی بر روی گوشی‌های Verizon عرضه شد و یکی از بهترین تجربه‌های همکاری در این زمینه را رقم زد؛ اما چه عواملی موجب شد تا نان خامه‌ای این چنین موفق باشد؟ در این نسخه بیشترین تغییرات روی سیستم‌عامل گوگل هم از نظر بصری و هم معماری داخلی صورت گرفت.

برخی از ویژگی‌های جدید این نسخه به قرار زیر است:

پشتیبانی از حساب‌های چندگانه

برای نخستین بار کاربران قادر بودند تا حساب‌های چندگانه‌ی خود در گوگل را در یک ابزار واحد وارد کنند و با وجود جداسازی موارد کاری و شخصی از آن به خوبی بهره ببرند. از این پس کاربران می‌توانستند چندین حساب پست الکترونیکی جیمیل را چک کرده و از قابلیت پشتیبانی از تبادل حساب‌ها بهره‌مند شوند.

از این گذشته نان خامه‌ای این امکان را به شرکت‌های ثالث می‌داد تا ابزار لازم برای استفاده از این قابلیت‌ها را داشته باشند و از روند همگام‌سازی خودکار بهره ببرند. یکی از مزیت‌های کلیدی اشتراک‌گذاری اطلاعات بین حساب شما و برنامه‌ی تماس‌های گوشی بود، بدین ترتیب با یک حرکت، کلیه اطلاعات تماس موجود در حساب کاربری را در گوشی در اختیار بود.

قابلیت ناوبری نقشه گوگل

این مورد یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های اندروید نان خامه‌ای بود که همچنان محبوب است. این برنامه‌ی رایگان ناوبری به همراه اندروید 2.0 عرضه شد که از اطلاعات نقشه گوگل برای راهنمایی و هدایت کاربر استفاده می‌کرد. این برنامه به بسیاری از قابلیت‌های یک برنامه ناوبری خودرو مجهز شده بود! نمایش نمای سه‌بعدی مسیر پیش رو، راهنمای صوتی (شامل نام خیابان‌ها) و اطلاعات ترافیکی مسیر تنها برخی از موارد ارائه شده در این اپیلیکیشن بودند.

پیش از این رانندگان می‌بایست هزینه‌ی سنگین اشتراک ماهانه یا خریداری کلی یک برنامه اینچنینی را می‌پرداختند؛ البته نسخه‌های اولیه خالی از اشکال نبود و از آنجایی که قادر به کش کردن اطلاعات نبود، نیازمند اتصال دائمی به شبکه اینترنت داشت. ایرادات برنامه به مرور مرتفع شدند و گوگل این امکان رایگان را به کاربران خود هدیه کرد.

دسترسی سریع به اطلاعات تماس

از اندروید Cupcake به بعد دسترسی اطلاعات تماس سرویس Google Talk در تمامی گوشی‌ها میسر شد و در نسخه نان خامه‌ای نیز قابلیت تازه‌ی افزودن نوار دسترسی سریع به اطلاعات تماس ارائه گردید. بدین ترتیب کاربر قادر بود تا برای رفع نیاز‌های مختلفی از قبیل ایمیل، پیامک، تماس تلفنی و غیره به این موارد دسترسی داشته باشد.

ارتقای صفحه کلید مجازی

گوشی Droid نیز همچون گوشی D1 دارای یک صفحه کلید فیزیکی QWERTY بود و گوگل می‌کوشید تا در کنار وجود چنین سخت‌افزاری از نظر نرم‌افزاری نیز صفحه کلید مجازی مناسبی را برای سیستم عامل خود مهیا سازد. از آنجایی که قابلیت چند لمسی هنوز در همه جای این پلتفرم پشتیبانی نمی‌شد، کار کردن در برنامه‌های مرورگر و نقشه قدری دشوار بود. به همین دلیل از نان خامه‌ای به بعد تشخیص داده‌های چند لمسی از طریق صفحه‌کلید میسر گردید و بر دقت و سرعت تایپ داده‌های ورودی افزوده شد.

بازسازی برنامه مرورگر

همانطور که پیشتر ذکر شد، مرورگر اندروید نان خامه‌ای با وجود پیشرفت در زمینه‌های گوناگون، هنوز از قابلیت بزرگنمایی چند لمسی پشتیبانی نمی‌کرد. از آنجایی که اندروید 2.0 روی دستگاهی عرضه می‌شد که دارای صفحه نمایش WVGA بود، مرورگر می‌بایست نمایش درست اطلاعات سایت‌های اینترنتی را انجام دهد؛ به همین دلیل، گوگل پشتیبانی از زبان HTML5 و تصاویر ویدئویی را به آن اضافه کرد. از سوی دیگر در این نسخه از اندروید، برنامه‌ی مرورگر مجهز به نوار نشانی شد و شباهت بسیار بالایی به مرورگر گوگل کروم پیدا کرد. برای رفع مشکل چند لمسی، در این نسخه از مرورگر قابلیت بزرگنمایی با دو بار ضربه زدن بر روی صفحه میسر شد، که جایگزین خوبی برای بزرگنمایی و کوچکنمایی سریع در برنامه به حساب می‌آمد.

نسخه 2.1 با همان نام (نان خامه‌ای)

تغییرات گسترده دیگری در نسخه 2.1 اندروید صورت گرفت. این نسخه از سیستم عامل گوگل آنچنان در زمان خود خوب بود که بسیاری از گوشی‌های جدید به آن مجهز شدند. از این گذشته بسیاری از ایرادات نرم‌افزاری نیز در این نسخه رفع شدند؛ با این حال همانند اندروید 2.0 نسخه‌ی2.1 نیز از با نام نان خامه‌ای منتشر شد. برخی از قابلیت‌های اندروید2.1 عبارتند از:

والپیپرهای زنده (Live Wallpapers)

یکی دیگر از ویژگی‌های این نسخه از اندروید مجهز شدن آن به قابلیت نمایش والپیپرهای تعاملی (زنده) بود. این ایده بسیار ساده و در عین حال جذاب بود که تصاویر متحرکی و حتی تعاملی به جای یک تصویر ثابت در پس زمینه به نمایش در می‌آمدند. گوگل برای نمایش این قابلیت، نقشه‌ی خود را به صورت کاغذ دیواری تعاملی درآورد که نظر بسیاری از کاربران را به خود جلب نمود، اگرچه این قابلیت از نظر مصرف انرژی چالش‌برانگیز بود.

قابلیت تبدیل گفتار به متن

گوگل از قابلیت تبدیل گفتار به متن (TTS) در سیستم عامل تلفن‌همراه خود نیز بهره گرفت و از اندروید پیراشکی، فریم‌ورک توسعه‌ای ویژه‌ای برای این منظور در نظر گرفته شد. از این نسخه به بعد کاربران با گوشی خود صحبت کرده و متون به جای تایپ با صفحه‌کلید، از طریق صدای کاربر وارد می‌شدند. برای تسهیل این قابلیت، از اندروید 2.1 به بعد دکمه‌ی کاما در صفحه‌کلید مجازی با دکمه مخصوص میکروفون عوض شد و کاربر می‌توانست به سرعت و با زدن روی این دکمه و صحبت با گوشی، متون دلخواه خویش را وارد کند. جالب است بدانید از iOS 5 به بعد این قابلیت به صفحه‌کلید سیستم‌عامل اپل اضافه شد.

قفل جدید صفحه‌

اندروید 2.0 به قفل صفحه‌نمایش جدیدی مجهز گردید که به کمک آن کاربر قادر بود از یک طرف گوشی را به حالت بی‌صدا (سایلنت) تنظیم کرده و در سوی دیگر صفحه نیز با تغییر وضعیت قفل به صفحه‌ی اصلی برسد. از این گذشته گوگل در طراحی خود از فونت‌های Sans serif استفاده کرد و آن را با اعمال تغییراتی برای سیستم خود نیز شخصی‌سازی کرد که ماحصل این کار فونتی بسیار زیبا و مناسب بود.

اگر چه به روزرسانی‌های اندروید 2.1 چندان چشمگیر نبود، ولی برای گوگل یک تغییر استراتژیک به حساب می‌آمد. شاید این موضوع ارتباط مستقیمی با تغییر ظاهر اصلی اندروید و عرضه‌ی نسخه‌های سفارشی برای شرکای تجاری این شرکت در محصولات‌شان داشته است.

گوگل کوشید تا با همکاری مستقیم با شرکت HTC محصول اختصاصی خود را روانه بازار کند، گوشی تلفن همراهی که تجربه‌ای ناب از اندروید 2.1 باشد و هیچ دستکاری در سیستم‌عامل آن روی نداده باشد و درست همان اندروید ایده‌آلی باشد که در ذهن گوگل نقش بسته بود.

بدین ترتیب بود که گوشی Nexus One متولد شد، گجتی نازک و بدون صفحه‌کلید فیزیکی که به نخستین پردازنده‌های یک گیگاهرتزی کوآلکام (Qualcomm Snapdragon) تجهیز شده بود و دارای صفحه نمایش AMOLED با وضوح WVGA بود. این گوشی که در دوره‌ی خود یک ابزار پیشرو به حساب می‌آمد، به یکی از گوشی‌های خوش ساخت اندرویدی بدل شد.

گوگل این رویکرد خود را با گوشی Motorola Droid نیز ادامه داد. بدین ترتیب گوگل و موتورولا همکاری نزدیکی را با یکدیگر آغاز کردند؛ این گوشی به اندروید نان خامه‌ای مجهز شده بود، اما به اندازه‌ی Nexus One اصیل نبود.

در این گوشی تغییراتی لحاظ شده بود که در نسخه‌ی اصلی اندروید بازار موجود نبود. از این گذشته گوگل هرگز این گوشی را به صورت مستقیم به فروش نرساند در حالی که عرضه‌ی Nexus One را خود بر عهده گرفته بود.

نسخه 2.2 یا «ماست بستنی»

اندروید 2.2 معروف به ماست بستنی یا همان Froyo در اواسط سال 2010 میلادی عرضه شد. از این پس بود که مزایای پروژه Nexus خود را نشان داد و Nexus One نخستین گوشی بود که به این سیستم عامل به روزرسانی شد.

از همان ابتدا که کاربر گوشی را روشن می‌کرد، صفحه‌ی خانگی با طراحی جدید چشم‌نواز خودنمایی می‌کرد و سه پنل سنتی اندروید (که به اندروید 1.1 باز می‌شود) با پنج پنل تعویض شده بود. در پایین صفحه نیز میانبرهایی به منوی کلیه اپلیکیشن‌ها، و اپ مرورگر وجود داشت. از این گذشته نقطه‌هایی که در گوشه‌های پایینی صفحه نمایش قرار داشت، به کاربر نشان می‌داد که در کدامیک از این پنل‌ها قرار دارد. تکته‌ی جالب دیگر این که پوسته‌های سفارشی شرکت‌ها چون HTC Sense نیز حاوی همین موارد بودند.

بخش گالری اندروید Froyo به طور کامل بازطراحی شده بود و برای نخستین بار قابلیت‌های سه‌بعدی این پلتفرم را به نمایش گذاشته بود. برای نمونه با کج کردن صفحه یا حرکت بین آلبوم‌های گوناگون و عکس‌ها، انیمیشن‌های با کیفیتی نمایش داده می‌شد.

از دیگر ویژگی‌های متمایز این نسخه سیستم‌عامل، می‌توان به پشتیبانی از نقاط دسترسی (Hotspot) و قابلیت پیشرفته‌ی کپی/چسباندن آن اشاره کرد. گوگل همچنین صفحه سنتی قفل PIN را در این نسخه ارائه کرد و بدین ترتیب کاربرانی که شیوه قفل الگویی اندروید (Pattern lock) را دوست نداشتند یا بنا به مقتضیات سیاست‌های کاری شرکت متبوعشان به شیوه‌ای ایمن‌تر نیاز داشتند، قادر به استفاده‌ از شیوه‌ی سنتی برای این کار بودند. از نسخه 2.2 به بعد گوگل کوشید تا گوشی‌های مجهز به اندروید را به گونه‌ای آماده سازی کند که بتوان از آن در محیط‌های شرکتی به عنوان ابزار کار نیز بهره برد، تا بدین ترتیب با گوشی‌های بلک‌بری به رقابت بپردازد.

نسخه 2.3 یا (نان زنجبیلی)

حدودا شش ماه پس از عرضه Froyo بر بستر گوشی Nexus One، گوگل وارد فاز بعدی از برنامه Nexus خود شد و کوشید تا نسخه 2.3 این سیستم عامل را با نام نان زنجبیلی یا Gingerbread عرضه کند. این بار نوبتسامسونگ بود تا با گوگل همکاری کند؛ در همین راستا شرکت سامسونگ گوشی Nexus S را در خط تولید گوشی موفق Galaxy S به تولید انبوه رساند. اگر چه این گوشی از نظر فنی چندان از گوشی پیشین Nexus One برتر نبود، اما از نظر ظاهری تفاوت زیادی با نخستین عضو خانواده نکسوس داشت و با بهره از صفحه نمایش لبه گرد و بدنه شفاف و تیره رنگ ویژه‌اش، طرفداران بسیاری پیدا کرد.

نان زنجبیلی از جنبه‌های گوناگون یک بروزرسانی کوچک به حساب می‌آمد ولی تعدد این تغییرات کوچک تمایزات بسیار زیادی را موجب شدند. نان زنجبیلی بیشترین تغییرات ظاهری از زمان انتشار نسخه نان خامه‌ای را ارائه کرد. اغلب ویجت‌ها تغییر کردند (بخصوص ساعت آنالوگ که عبارت Malmo از آن حذف شد)، صفحه‌ی خانگی و اجزای رابط کاربری از تم رنگی سبز بهره‌مند شده‌اند و نوار وضعیت نیز با زمینه‌ی تیره و نوشته‌های روشن، زیبایی بیشتری پیدا کردند؛ این تغییرات به ظاهر کوچک تاثیر بسیار بزرگی بر ظاهر این پلتفرم داشتند. نسبت به نسخه‌های قبلی، نان زنجبیلی تمیزتر و مدرن‌تر به نظر می‌آمد، اما در حقیقت این ترفند هوشمندانه‌ی گوگل برای کاهش مصرف باتری بود؛ چرا که آن همه اجزای روشن در صفحه نمایش AMOLED انرژی زیادی را طلب می‌کردند.

اندروید 2.3 شامل ترکیبی خوب از قابلیت‌های جدید زیر بود:

کنترل بیشتر بر قابلیت کپی/چسباندن

پشتیبانی اندروید از اقدامات مبتنی بر کلیپ‌بورد بهبود یافت اما نسبت به سیستم عامل iOS اپل که مجهز به قابلیت انتخاب کاراکتر به کاراکتر متن بود، این توانایی هنوز در اندروید وجود نداشت. پیش از این نیز در نسخه‌های قبلی اندروید کاربر تنها می‌توانست کل محتوای یک کادر را انتخاب و کپی نماید، که چندان کاربردی نبود. اما بالاخره گوگل این نقیصه را در نان زنجبیلی حل کرد؛ از این نسخه به بعد شاهد قابلیت انتخاب کلمه به کلمه‌ی متون و تسهیل روند این امور  بودیم. همانطور که در نسخه‌ی پیشین شاهد ارتقای صفحه خانگی بودیم، این مشکل نیز پیشتر توسط شرکای سخت‌افزاری رفع شد و گوگل کوشید تا در نسخه جدید این قابلیت را به اندروید خام نیز بیافزاید. گفتنی است کمپانی HTC پیش از این مشکل کپی/چسباندن را در مدل‌های پیشین خود رفع کرده بود.

صفحه‌کلید پیشرفته:

بار دیگر گوگل به ارتقای صفحه کلید خود پرداخت با این تفاوت که این مرتبه تفاوت‌ها آشکارتر بودند. برای نخستین مرتبه از نسخه Cupcake به بعد، طراحی و رنگ‌بندیی کلیدها تغییر کرد. همچنین پشتیبانی از قابلیت چند لمسی نیز ارتقا یافت و به کاربر اجازه می‌داد تا از ترکیبی از کلیدها استفاده کند و به کاراکترهای ثانویه‌ی صفحه کلید دسترسی داشته باشد.

ابزارهای بهتر برای مدیریت دستگاه و کارایی بالاتر باتری و شارژدهی

اندروید از آنجایی که کارایی بالایی از خود در انجام امور چند وظیفه‌ای نشان می‌دهد، مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. در اندروید نرم‌افزارها آزادانه در پس‌زمینه فعال بودند و به همین دلیل مشکل مصرف انرژی باتری‌ همواره وجود داشته است؛ به خصوص اگر کاربر برنامه‌هایی را به کار گیرد که به طور حرفه‌ای طراحی نشده باشند این مساله آزاردهنده‌تر می‌شود. نان زنجبیلی برنامه‌های جدیدی که مصرف زیاد انرژی دارند را تشخیص می‌داد و پس از اعلام آن در صورت تمایل کاربر آن‌ها را حذف می‌کرد

پشتیبانی از دوربین مکالمه تصویری

گرچه تا اواسط سال 2010 میلادی طول کشید تا سرویس Google Talk از قابلیت چت ویدئویی بهره‌مند شود، اما نان زنجبیلی زیرساخت لازم برای پشتیبانی از این امکان را دارا بود و از دوربین‌های گوشی پشتیبانی می‌کرد. گوگل با هوشمندی و دور‌اندیشی سخت‌افزار این دوربین‌ها را از قبل در گوشی Nexus S جای داده بود گرچه تا مدت‌ها کاربران قادر به استفاده از آن نبودند!

از دیگر قابلیت‌های نان زنجبیلی می‌توان به توجه‌ی ویژه‌ی گوگ به توسعه‌دهندگان اشاره کرد؛ برای اثبات این ادعا می‌توان به پشتیبانی از NFC اشاره کرد که در گوشی‌ Nexus S وجود داشت. البته تا ماه‌ها، این قابلیت کارایی چندانی نداشت و تنها در برخی مراکز امکان استفاده از آن وجود داشت. بعدها گوگل از نسخه‌ی Sprint گوشی Nexus S برای راه‌اندازی کیف پول خود بهره برد، سیستم پرداخت ویژه‌ی موبایل که بسیاری از شرکت‌ها معتقد بودند آینده‌ی فناوری NFC در گروی آن خواهد بود و نان زنجبیلی زیرساخت لازم برای نیل به این مهم را در دل خود داشت.

گوگل همچنین از عرضه نان زنجبیلی به عنوان فرصتی برای محکم کردن جای پای خود در بازار بازی‌های ویدئویی بر بستر تلفن‌های همراه بهره‌برداری کرد. در نسخه‌ی جدید به توسعه‌دهندگان اجازه‌ی دسترسی سطح پایین به مواردی چون صوت، کنترل وسیله، گرافیک و ذخیره‌سازی داده‌ها داده شد، که به آنها امکان می‌داد تا کدهایی با اجرای نسبتا سریع‌ بنویسند؛ این کار کلید موفقیت آنها برای ورود به بازار بازی‌های سه‌بعدی بود.

نسخه 3.0 یا (شانه‌ عسل)

اندروید نسخه 3 را می‌توان پدیده‌ای عجیب و کم نظیر دانست. سیستم عاملی که در حقیقت برای گوشی‌های هوشمند تلفن همراه نوشته شده بود، حالا توجه خود را به تبلت‌ها معطوف ساخته بود؛ به همین منظور گوگل بار دیگر با موتورولا همکاری کرد؛ شرکتی که در ارائه اندروید 2.0 همکاری خوب و سازنده‌ای با آن داشت. این دو شرکت به دنبال ساخت دستگاهی در خانواده‌ی نکسوس بودند تا کلیه قابلیت‌های برتر اندروید 3.0 را داشته باشد. این همکاری نهایتا به تولید تبلت Xoom منجر شد.

برخی از قابلیت‌های Honeycomb عبارتند از:

جایگزینی تم رنگی آبی به جای سبز:

رنگ سبز را می‌توان برای همیشه نماد اندروید دانست. لوگوی اندروید سبز روشن است و سایت رسمی این سیستم‌عامل نیز به همین رنگ‌بندی مزین شده است. در این نسخه از اندروید گرچه رنگ سبز به کار گرفته شده است، اما از رنگ آبی زیبایی برای نشانگر میزان انرژی موجود در باتری و قدرت سیگنال بهره‌برداری شد. ابزارک ساعت و مجموعه‌ی رنگ‌های به کار گرفته شده در بخش‌های مختلف نیز دارای تم رنگی آبی بودند.

بازطراحی صفحه خانگی و محل قرارگیری ویجت‌ها

به جای آنکه ویجت‌ها را از بین فهرستی از آنها انتخاب کنید، Honeycomb محیط کاربرپسندتری را در نظر گرفت و پیش‌نمایشی از ماحصل نهایی را نیز برای هر یک از ویجت‌های موجود نمایش ‌می‌داد. با انتخاب ویجت توسط کاربر، وی می‌توانست آن را در یکی از پنج صفحه‌ی آغازین در نظر گرفته شده برای سیستم جای دهد. کاربر می‌توانست نمای کوچک‌شده‌ی هر پنج پنل را در یک نظر دیده و صفحه‌ی مورد علاقه‌ی خود را برای ویجت مزبور انتخاب کند. گرچه اندروید همیشه از یک صفحه چهارخانه‌ی نامرئی برای جای دادن ابزارک‌ها بهره می‌برد، شانه عسل راه بهتری را در پیش گرفت.

پایان دکمه‌های فیزیکی

در تبلت‌های مجهز به اندروید Honeycomb نیازی به دکمه‌های فیزیکی روی دستگاه و قابلیت‌هایی نظیر جستجو، منوها، خانه و بازگشت نبود. دکمه‌های مجازی اندروید 3 در نوار ویژه‌ای به نام نوار سیستمی (System Bar) جای گرفتند که در پایین صفحه‌نمایش قرار دارد. از آنجایی که این کلیدها مجازی بودند، سیستم‌عامل با انعطاف‌پذیری بیشتری قادر به نمایش یا مخفی کردن آن‌ها بود. از طرف دیگر این موضوع برای توسعه‌دهندگان سخت‌افزاری نیز بهتر بود؛ چرا که آن‌ها فضای بیشتری برای صفحه‌نمایش در دست داشتند.

بهینه‌سازی قابلیت چندوظیفه‌ای

در این نسخه از اندروید قابلیت چندوظیفه‌ای بهبود یافت. دکمه مجازی «برنامه‌های اخیر» (Recent Apps) که در پایین صفحه قرار گرفته بود، فهرستی از برنامه‌های فعال و همچنین محتویات صفحه‌ی هر یک از این برنامه‌ها را نشان می‌داد. در نان زنجبیلی و پیش از آن، مشاهده‌ی برنامه‌های اخیر مستلزم نگهداشتن طولانی مدت دکمه خانه می‌شد، موردی که اغلب کاربران از آن بی‌اطلاع بوده یا آن را انجام نمی‌دادند؛ ناگفته نماند این لیست تنها حاوی آیکن برنامه‌ها بود.

نمونه‌ای تازه از چینش برنامه‌ها

نسخه‌ی سوم اندروید با معرفی مفهوم تازه‌ای با عنوان «نوار فرمان» (Action Bar) همراه بود. بدین ترتیب یک نوار برای همیشه در بالای صفحه‌ی هر یک از برنامه‌ها جای می‌گرفت و توسعه‌دهندگان قادر بودند با استفاده از آن مواردی که بیشترین استفاده از آنها صورت گرفته را به مخاطب خود نشان دهند؛ این نوار شامل گزینه‌ها، منوها و مواردی از این دست می‌شد به گونه‌ای که می‌توان آن را نوعی نوار وضعیت برای برنامه‌ها در نظر گرفت. از این گذشته، Honeycomb  با معرفی پشتیبانی از برنامه‌های چند ستونه چشم‌انداز بهتری را برای آینده‌ی سیستم‌عامل تبلت‌ها پیش‌روی ما قرار داد.

اندروید3.1 و 3.2 با عنوان یکسان هر یک نسخه‌های اصلاحی بودند که برای اندروید 3.0 منتشر شدند. هر یک از این نسخه‌ها قابلیت‌های مهمی را ارائه می‌کردند که به خصوص برای تبلت‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بودند. در نسخه‌ی 3.1 پشتیبانی از ویجت‌های صفحات خانگی ارائه شد (برای این منظور نشانه‌ی لنگر مانند ویژه‌ای نمایش داده می‌شد که کاربر می‌توانست برای ارزیابی اندازه از آن کمک بگیرد).

نسخه 4.0 یا «ساندویچ بستنی»

این نسخه از اندروید را اولین بار در گوشی Galaxy Nexus مشاهده کردیم، که رجعتی به برنامه‌ی نکسوس گوگل و همکاری مجدد این شرکت با سامسونگ بود. کمتر از یک سال قبل از آن این دو شرکت، گوشی Nexus S را همراه با اندروید نان زنجبیلی ارائه کرده بودند.

ساندویچ بستنی یا Ice Cream Sandwich را می‌توان بی شک بزرگترین تغییر اندروید در حوزه گوشی‌های هوشمند به شمار آورد

ساندویچ بستنی یا Ice Cream Sandwich را می‌توان بی شک بزرگترین تغییر اندروید در حوزه گوشی‌های هوشمند به شمار آورد. البته بسیاری از قابلیت‌های جدید آن و طراحی اجزایش در زمان اندروید Honeycomb آغاز شد. این نسخه دارای دکمه‌های مجازی است و تم رنگی آن از سبز به آبی تغییر کرد و از این گذشته به خوبی از ویجت‌ها و قابلیت چند وظیفگی پشتیبانی می‌کرد و قابلیت نمایش بندانگشتی لیست برنامه‌های باز نیز به آن اضافه شده بود.

کاربران همیشگی اندروید با فونت‌های بکار گرفته شده در این سیستم‌عامل به خوبی آشنایی دارند. گوگل برای ارائه حس بهتر به کاربرانش در این نسخه از فونت تازه‌ای با نام Roboto استفاده کرد که با هدف ارائه‌ی حس خوب در نمایش محتوا ارائه شد و به قول ماتیاس دوآرت (Matias Duarte)، مدیر طراحی پروژه‌ اندروید، «حس بهتر آزادی و حجم بالای اطلاعات موجود را به کاربران ساندویچ بستنی ببخشد».

یکی از خصوصیات ویژه‌ی اندروید همان پنجره‌ی اعلانات آن است که با وجود تغییر و بروزرسانی در طراحی هنوز یکی از ویژگی‌های مهم این سیستم عامل به شمار می‌رود. در نسخه‌های پیشین کاربر تنها می‌توانست کلیه اطلاع‌رسانی‌های نمایش داده شده را پاک کند، در حالی که در این نسخه امکان پاک کردن موارد دلخواه یا حذف همگی آن‌ها وجود داشت.

گوگل به دور از هیاهو مشغول بهبود صفحه کلید مجازی خود از زمان ارائه‌ی در نسخه Cupcake به بعد بود و در حقیقت می‌توان این مورد را یکی از مهمترین پیشرفت‌های نسخه ساندویچ بستنی به حساب آورد. طراحی فیزیکی و قالب کلیدها تا حد زیادی بدون تغییر باقی ماند؛ اما اقدامات اصلاحی به خصوص در زمینه غلط‌یاب متن و پیشرفت در زمینه‌ی هوش مصنوعی و ارائه‌ی پیشنهاد لغات بود. از این پس بود که وارد کردن متن، پشتیبانی از کلیپ‌بورد و کیفیت صفحه‌کلید مجازی این‌چنین پیشرفته شد و مانند سایر برنامه‌های مشابه در بازار گردید.

برخی دیگر از قابلیت‌های این نسخه از سیستم عامل اندروید عبارتند از:

ارتقای صفحه خانه

همانطور که اشاره شد، صفحه‌ی خانگی بسیاری از قابلیت‌های نسخه Honeycomb را در خود داشت و قابلیت‌های دیگری به آن اضافه شد. از این پس کاربران می‌توانستند به سادگی و با کشیدن و رها کردن آیکون‌ها روی هم پوشه‌ای جدید ایجاد کنند. صفحه‌ی خانه (هوم اسکرین) دارای یک کادر ویژه برای موارد دلخواه بود که به Favorites Tray معروف شد.

میانبر برنامه‌های تلفن و مرورگر به طور دائمی به پایین صفحه متصل شد و کادر مزبور نیز به کاربر اجازه می‌داد تا میانبر برنامه‌های دلخواه را به آن منتقل کند؛ این میانبرها شامل برنامه‌های Phone ،People، پیام‌رسان (Messaging)، مرورگر یا موارد دیگر می‌شدند.

قابلیت Android Beam

پشتیبانی از فناوری NFC پس از عرضه‌ی نسخه‌ی نان زنجبیلی و گوشی Nexus S پیشرفت چشمگیری کرد اما به جز برنامه Google Wallet مورد کاربردی و عملی دیگری برای استفاده از آن وجود نداشت. در این بین ICS نظر به تغییر این رویه دارد و به همین منظور قابلیت Android Beam را اضافه کرد که به دو گوشی دارای چنین برنامه‌ای اجازه می‌داد تا انتقال داده‌ها را به سادگی انجام دهند.

قفل تشخیص چهره

علاوه بر قفل‌های الگویی و کلمه عبور که روی گوشی‌های اندرویدی قبلی نیز موجود بود، اندروید 4.0 قابلیت جدید قفل چهره را نیز ارائه کرد، که در آن از دوربین مکالمه تصویری برای تشخیص چهره مالک گجت استفاده می‌شد؛ این قابلیت یکی از جدیدترین قابلیت‌های اندروید ساندویچ بستنی به شمار می‌رفت که نمونه‌های کامل و بسیار پیشرفته‌تر آن‌ این روزها به وفور در گوشی‌های هوشمند یافت می‌شود.

تحلیل میزان استفاده از پهنای باند

همانطور که اندروید نان زنجبیلی مصرف بهینه انرژی باتری را مدنظر داشت، در اندروید 4.0 نیز همین اتفاق برای استفاده از پهنای باند صورت گرفت. بدین ترتیب کاربر قادر بود تا میزان مصرف پهنای باند هر یک از برنامه‌ها را به صورت منفرد یا کلی تحلیل نموده و زیر نظر بگیرد.

برنامه‌ی جدید تقویم و مدیریت ایمیل:

برنامه‌‌ی جیمیل در اندروید 4.0 بازطراحی شد و تجربه‌ی تازه‌ای را به کاربر خود ارائه کرد؛ از آن پس این برنامه‌ از قابلیت Action Bar پشتیبانی می‌کرد. برنامه تقویم (Calendar) نیز برای نخستین بار رویکردی یکپارچه را در پیش گرفت که برای افرادی که به دنبال استفاده از چندین حساب کاربری در یک برنامه بودند گزینه‌ی خوب و قابل قبولی به شمار می‌رفت.

نسخه 4.1 یا «آبنبات پاستیلی»

گوگل در نشست I/O سال ۲۰۱۲ از نسخه 4.1 سیستم عامل اندروید خود پرده‌برداری کرد. قابلیت‌های این نسخه نیز بسیار فراتر از آن عدد 0.1 است و می‌توان به نسبت نسخه ساندویچ بستنی ویژگی‌های بسیار بیشتری را در آن یافت. آبنبات پاستیلی یا Jelly Bean را می‌توان باز تعریف استراتژی گوگل در بازار تبلت‌ها دانست چرا که این نسخه از اندروید روی تبلت Nexus 7 ایسوس نصب شد؛ از سوی دیگر با طراحی مجدد اجزای گوناگون، این آبنبات پاستیلی خوشمزه تجربه‌ی جدیدی به کاربران ارائه می‌کرد.

در صفحه‌ی خانه تغییر محسوسی وجود داشته نداشت، اما با نگاهی موشکافانه متوجه بهینه‌سازی‌های صورت پذیرفته در آن می‌شدیم. در آن زمان  گوگل مدعی بود که قابلیت‌های بصری و لمسی این سیستم عامل را با به‌کارگیری واحد گرافیک سه‌گانه ارتقا داده و بدین ترتیب بازنگاری کلیه تصاویر گرافیکی را به ۱۶ میلی‌ثانیه تقلیل داده است. این برنامه در جهت حرکت نرم و روان در بین منو‌ها و صفحات صورت پذیرفت و به «پروژه کَره» معروف شد. از این گذشته آنها مدعی انجام تغییرات مثبتی در بخش فرامین لمسی و ورود اطلاعات دستگاه بودند؛ از زمان ارائه اندروید، کارایی این سیستم‌عامل همیشه در بخش فرامین لمسی عقب‌تر از iOS اپل بوده است اما گوگل تلاش جدی برای از بین بردن این فاصله را آغاز کرده بود.

بی‌شک Google Now یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین بلندپروازی‌های گوگل بود. پس از معرفی این ویژگی، اندروید به عنوان یک پلتفرم کامل محسوب می‌شد که قادر به پردازش انواع داده‌ها، زمانبدی امور، مکان، زمان و… بود.

این سیستم عامل همچنین با بهره از زبان طبیعی برای جستجوهای خود و استفاده از طبیعی‌ترین سیستم گفتار به متن موجود بیشترین کارایی را به کاربران خویش بخشید. با آبنبات پاستیلی، برای نخستین بار کاربر می‌توانست به صورت آفلاین نیز از قابلیت گفتار به متن بهره ببرد؛ این بدان معنی است که دیگر برای این منظور نیازی به اتصال به شبکه اینترنت نیست. از دیگر قابلیت‌های اندروید 4.1 (آبناب پاستیلی) می‌توان به این موارد اشاره کرد:

بازطراحی فونت Roboto

فونت خاص و زیبای اندروید که نخستین بار در اندروید 4.0 به کار گرفته شد دوباره دست‌خوش تغییر شد. طراحی جدید آن در کل این رابط گرافیکی به کار گرفته شده است و برای نمونه در بخش Google Now از فونت ایتالیک آن استفاده شد که حس تازه‌ای را به کاربر هدیه می‌کرد.

توسعه و دستورپذیری بخش اعلانات

اندروید از سال‌های اولیه تا به امروز بهترین و انعطاف‌پذیرترین بخش اعلانات را داشته است که در اندروید 4.1 شاهد تقویت و کارایی بیش از پیش آن بودیم؛ بدین ترتیب توسعه‌دهندگان قادر به ایجاد بخش اعلاناتی پویا بودند که می‌توانست با توسعه و اطلاعات بیشتر کنترل بالاتری را حتی بدون گشودن نرم‌افزارها در اختیار کاربر قرار دهد. بخش اعلانات را می‌توان به صورت برنامه به برنامه نیز پیش‌برد، قابلیت کاربردی که نخستین بار در iOS 5 اپل از آن پرده‌برداری شد.

انعطاف‌پذیری ویجت‌ها

قابلیت تغییر اندازه‌ی ویجت‌های صفحه خانه نخستین مرتبه در اندروید 3.1 ارائه شد و این قابلیت در آبنبات پاستیلی بسیار توسعه یافته و کاربردی‌تر شد به گونه‌ای که امکان تغییر اندازه‌ی پویا نیز در آن تعبیه شد. در این نسخه کاربر می‌توانست چندین ویجت‌ را در یک صفحه‌ جای دهد، چرا که با اضافه شدن ویجت جدید سایز کل ویجت‌های درون صفحه کوچک می‌شدند تا فضای کافی به وجود آید؛ این قابلیت برای آیکون‌ها وجود نداشت.

پیش‌بینی متون

گوگل صفحه کلید مجازی اندروید را در هر نسخه از این سیستم عامل با تغییرات بسیار همراه می‌کرد. موضوعی که در اغلب گوشی‌ها به چشم نمی‌خورد این بود که چرا شرکای سخت‌افزاری نسخه تغییر یافته‌ی خود را بر بستر گجت منتشر می‌کنند. این بار، رویکرد اصلاحی متون تایپ شده از تشخیص غلط املایی کلمات به پیش‌بینی آنها معطوف شد، قابلیتی که قرار بود گوشی‌های بلک‌بری 10 نیز از آن بهره‌مند شود. صفحه‌کلید اندروید نیز می‌کوشید تا با بررسی نوشته‌های شما در مدتی خاص با بهره گرفتن از هوش مصنوعی، کلمات بعدی را حدس زده و در نوشتن متون کاربر را یاری می‌کرد.

اندروید 4.2 با همان نام آبنبات پاستیلی

گوگل به همراه تلفن نکسوس ۴ و تبلت Nexus10 از سیستم‌عامل اندروید 4.2 نیز پرده برداری کرد. گوکل اندروید 4.2 را «طعم تازه‌ای از آبنبات پاستیلی» می‌نامد و دلیل آن هم شباهت زیاد این نسخه نسبت به اندروید 4.1 است. اما این بدین معنی نیست که اندروید 4.2 فاقد قابلیت‌های اساسی و تازه است. در ادامه لیستی از قابلیت‌های جدید اندروید 4.2 را مشاهده می کنید:

اتصال بی‌سیم به تلویزیون از طریق Miracast

مهمترین قابلیت تازه اندروید 4.2، پشتیبانی از Miracast است، یک استاندارد برای پروتوکل نمایش وای‌فای که به ابزارهای تازه مانند نکسوس 4 اجازه می‌دهد تا صدا یا تصویر را به تلویزیون منتقل و در آن پخش کنند. جعبه‌های Miracast برای تلویزیون‌های معمولی وجود دارند و کاربر می‌تواند با خرید آنها ارتباط بین تلفن و تلویزیون را برقرار کند. انتظار می‌رود گوگل این جعبه ها را با قیمت 99 دلار وارد بازار کند. خوشبختانه قرار است به زودی تولیدکنندگان تلویزیون‌ها، سیستم Miracast را در درون محصولات خود جای دهند تا ارتباط بین تلفن و تلویزیون بدون نیاز به جعبه اضافی میسر شود. ال‌جی از همین الان متعهد شده که تلویزیون‌های تولیدی سال 2013 خود را با Miracast روانه بازار کند. این فناوری در اندروید 4.2 و برروی تلفن نکسوس 4 به خوبی عمل می‌کند. به کمک این فناوری کاربر می‌تواند نرم ‌افزار و بازی‌های مورد علاقه خود را برروی صفحه نمایش بزرگ‌تر تلویزیون اجرا نموده و از آن لذت ببرد.

ژست‌های تازه کی‌برد

اندروید 4.2 از ژست‌های تایپی تازه‌ای در کی‌برد بهره می‌برد. شما تنها کافی‌ است تا انگشت خود را برروی حروف کلمه مورد نظر خود بکشید، تا سیستم‌ کلمه مورد نظر شما را تشخیص دهد. همانطور که حتما حدس زده‌اید این قابلیت کاملا شبیه به آن چیزی است که پیش‌تر در کی‌برد Swype مشاهده کرده بودیم. علاوه بر این صفحه‌کلید اندروید 4.2 بصورت خودکار کلمات مکمل را نیز پیشنهاد می‌دهند. به عنوان مثال شما وقتی با کشیدن انگشتان خود برروی حروف، کلمه Good را تایپ می‌کنید کلمه Morning نیز پیش‌بینی شده و به شما پیشنهاد می‌شود.

عکاسی پانوراما

در نسخه جدید اندروید، حالت پاناروما با نام Photo Sphere اضافه شده است. دوربین به شما کمک می‌کند تا عکس‌های پشت سرهم و مرتبط با هم را گرفته تا یک عکس پاناروما خلق شود. این کار به آسانی هر چه تمام‌تر انجام می‌شود. نتیجه پاناروما نیز در یک عکس مسطح قابل مشاهده خواهد بود.

استفاده چندکاربر از یک تبلت

بالاخره در اندروید 4.2 قابلیت پشتیبانی از چند کاربر اضافه شده است، تا بتوانیم بصورت چندنفره و اشتراکی از یک تبلت استفاده کنیم. به این ترتیب هر کاربر نرم‌افزار و اطلاعات شخصی خود را خواهد داشت. گوگل این سیستم را به خوبی پیاده کرده و همه چیز را با دقت در نظر گرفته است. به عنوان مثال اگر یک کاربر یک نرم‌افزار را دانلود کرده باشد، کاربر دیگر مجبور به دانلود مجدد آن نرم‌افزار نیست و براحتی می‌تواند نرم‌افزار دانلود شده را نصب کند. حتی نتایج بازی‌ها نیز برای هر کدام از دو کاربر متفاوت است، مثلا اگر یک کاربر، مراحل مختلف یک بازی را طی کرده باشد، کاربر دیگر نمی‌تواند از امتیاز کاربر اول استفاده نموده و بازی را ادامه دهد.

نکته جالب دیگر در سیستم چندکاربره این است که اگر یک نرم‌افزار را در پس‌زمینه اجرا نموده و سپس با کاربر دیگر لاگین کنید، نرم‌افزار اجرا شده در اکانت کاربر اول به کار خود ادامه می‌دهد، به عنوان مثال اگر دانلود یک فایل را در اکانت کاربر اول شروع کنید و سپس با اکانت دیگری لاگین کنید، عملیات دانلود در پس زمینه ادامه می‌یابد.

از دیگر بهبود‌های قابل ذکر در اندروید 4.2 می‌توان به حالت Daydream که شبیه اسکرین‌سیور عمل می‌کند یا قابلیت انجام دستورات، مستقیما در قسمت اطلاع‌رسانی‌ها، امکان بزرگنمایی در هر قسمت از صفحه، اضافه کردن ویجت‌ها در صفحه قفل گوشی و دسترسی سریع به دوربین از طریق صفحه قفل اشاره کرد.

به نظر شما آینده‌ی اندروید چگونه خواهد بود؟ باید منتظر بود و دید که آیا این سیستم‌عامل محبوب می‌تواند رقبا را از صحنه خارج کند یا نه. شرکت گوگل هنوز اطلاع دقیقی درباره‌ی قابلیت‌هایی که برای اندروید بعدی در نظر گرفته اعلام نکرده است، اما آنچه که مشخص است آنکه اندروید می‌کوشد تا حوزه‌ی نفوذ خود را بیش از پیش گسترش داده و در انواع بیشتری از گوشی‌های تلفن همراه و تبلت‌ها جای گیرد. موردی که روی کاغذ عملی خواهد بود اما آیا در واقعیت نیز چنین خواهد شد؟ نظر شما چیست؟

اندروید 4.3 آبنبات پاستیلی

اندروید 4.3 به بهانه معرفی نسل دوم نکسوس 7 که با همکاری ایسوس تولید شده‌ بود معرفی گردید. اندروید 4.3 تغییرات اساسی را ارائه نمی‌داد و فقط چندین بهینه‌سازی در عملکرد سیستم عامل و تعداد محدودی ویژگی جدید در رابط کاربری را شامل می‌گردید.

اندروید 4.3 آبنبات پاستیلی در روز 24 جولای 2013 بر روی نکسوس 7 دوم معرفی گردید. این بروزرسانی فقط شامل برخی ویژگی های جزئی نسبت به نسخه قبلی اندروید است. پشتیبانی از چند کاربر با پروفایل‌های کاملا مجزا یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های اندروید 4.3 است.

گوگل مدت‌ها بود که سعی می‌کرد، تجربه بازی بر روی تبلت‌ها را بهبود بخشد و نسخه 4.3 آبنبات پاستیلی گامی مهم در این راستا محسوب می‌گشت، چرا که این سیستم عامل توان پشتیبانی از استاندارد گرافیکی OpenGL ES 3.0 (یک موتور نرم‌افزاری پیشرفته برای بازی) را با خود به همراه داشت. پس از این بود که اپل نیز پس از مدت کوتاهی با بروزرسانی سیستم عامل iOS، پشتیبانی از این موتور نرم‌افزاری را به دستگاه‌های خود اضافه کرد تا همچنان در صنعت بازی همراه، یکه‌تاز میدان باشد.

سایر قابلیت‌های اندروید 4.3 عبارتند از پشتیبانی از TRIM برای بهبود مدیریت منابع حافظه، بلوتوث هوشمند برای استفاده بهینه‌تر از لوازم جانبی کم مصرف، سیستم صوتی Virtual Sorround، شماره‌گیر هوشمندتر که شماره مدنظر کاربر را پیش‌بینی می کند و سرویس مکان‌یابی مبتنی بر Wi-Fi بهینه‌تر.

اندروید 4.3 در واقع پروژه تکمیل و تصحیح آبنبات پاستیلی بود که بهترین تجربه استفاده از اندروید آبنبات پاستیلی را بر روی دستگاه‌های مختلف ارائه می نمود.

اندروید 4.4 کیت‌کت

اکتبر 2013 زمان معرفی نسخه کاملا جدید و متفاوتی از سیستم عامل خوشمزه اندروید بود. کیت‌کت به همراه گوشی فوق‌العاده قدرتمند نکسوس 5 معرفی گردید و این اولین باری بود که با همکاری یک برند دیگر، اندروید جدید خود را نام‌گذاری می‌نمود.

نستله، تولیدکننده بیسکوئیت‌های کاکائویی مشهور کیت‌کت به همکاری با گوگل پرداخت و این دو شرکت کمپین‌های تبلیغاتی مشترک بسیاری را نیز برپا نمودند.

اندروید 4.4 مهم‌ترین تحول در ظاهر رابط کاربری سیستم عامل اندروید از زمان ارائه اندروید 4 ساندویچ بستنی، محسوب می‌شد. تم آبی رنگی که در نسخه‌های مختلف آبنبات پاستیلی شاهد آن بودیم به رنگ سفید تغییر کرده بود. آیکون‌ها بزرگ‌تر شده و نوار اطلاع‌رسانی‌ها و دکمه‌های لمسی کنترلی نیز از پس‌زمینه‌ای شفاف بهره می‌بردند. اپلیکیشن SMS حذف شده و وظیفه دریافت و ارسال پیام کوتاه بر عهده اپلیکیشن پیام‌رسان Hangouts قرار داده شده بود. امکان انتخاب اپلیکیشن‌های دیگر به عنوان کلاینت پیامک‌ها نیز امکان‌پذیر بود.

فونت Roboto به کار رفته در اندروید کیت‌کت بازطراحی شده و ظاهری مدرن‌تر را پیدا کرده بود. منوی اپلیکیشن‌ها دچار تغییرات بنیادین شده بود و از همه مهم‌تر Google Now با صفحه خانه اندروید یکپارچه شده بود.

گوگل می‌گوید که «با اندروید کیت‌کت به دنبال ارائه تجربه کاربری عالی برای همه» است.

قابلیت‌های اندروید 4.4 کیت‌کت در استفاده بهینه و حداقلی از منابع سخت‌افزاری منجر به تشویق بیشتر تولیدکنندگان دستگاه‌های اندرویدی برای بروزرسانی دستگاه‌های قدیمی به اندروید کیت‌کت می‌شود. این مهم‌ترین اقدام گوگل برای حل مشکل بروزرسانی در دستگاه‌های اندرویدی است و انعطاف‌پذیری بالای اندروید کیت‌کت می‌تواند سرآغازی بر پایان مشکل بروزرسانی در اندروید باشد.

اندروید کیت‌کت مجهز به بک ویرایشگر تصویر قدرتمند است که دارای چندین فیلتر پیش‌فرض بوده و امکانات کاربردی زیادی را ارائه می نماید. همچنین تنظیمات حریم خصوصی که از زمان معرفی نسخه 4.3 به اندروید اضافه شده بود در نسخه 4.4 حذف شده است.

مهم‌ترین ویژگی‌های اختصاصی اندروید 4.4 کیت‌کت عبارتند از: یکپارچه شدن Google Now با صفحه خانه، شماره‌گیر هوشمند کاملا جدید که بر اساس نیازهای کاربر تنظیم می‌شود، اپلیکیشن‌های تمام صفحه به لطف نوار اطلاع‌رسانی و نوار کنترل شفاف، اپلیکیشن یکپارچه هنگ‌اوت برای تمام پیام‌رسانی‌ها، اپلیکیششن‌های «ساعت» و «دانلودها»ی بازطراحی شده، کیبورد جدید و پشتیبانی از Emoji ها و شکلک‌ها، بهینه‌سازی‌هایی در امکانات و بهره‌وری دستگاه‌های اندرویدی (مثل اضافه شدن اپلیکیشن Quicoffice و قابلیت‌های جدید Play Books و Play Newsstand) و پشتیبانی از عکاسی +HDR.

اندروید 5 آبنبات چوبی

نوامبر 2014 نسخه نهایی اندروید آبنبات چوبی معرفی شد و کمتر از یک ماه بعد، یعنی دسامبر اولین تلفن‌ها، یعنی سری نکسوس و موتورولا به نسخه جدید اندروید بروزرسانی شدند. همزمان با معرفی اندروید 5، تلفن نکسوس 6 ساخت موتورولا و تبلت نکسوس 9 ساخت اچ‌تی‌سی نیز معرفی شدند.

تغییرات ظاهری انقلابی

اندروید آبنبات چوبی یک نسخه انقلابی از سیستم عامل موبایل گوگل بود. اصلی‌ترین این تغییرات مربوط به طراحی رابط کاربری و به کارگیری زبان طراحی جدیدی تحت عنوان طراحی متریال بود. زبان طراحی جدید ساده، تخت و جسورانه بود. تقریبا می‌توان گفت که این سبک طراحی یک نسخه گوگلی از سبک جانی آیو در طراحی iOS 7 است. گوگل نشان داد که چندان با اسکئومورفیسم (شبیه‌سازی سه‌بعدی اشیا واقعی در فضای مجازی) موافق نیست. دوئارته، طراح نرم‌افزار گوگل معتقد است که تخت کردن رابط کاربری به تنهایی نمی‌تواند یک استراتژی قلمداد شود. هدف نهایی ارائه بهتر محتوا است و در این راه طراحی تخت فقط یک تاکتیک است. بر همین اساس، تیم طراحی گوگل، یک زبان طراحی جدید برای رابط کاربری اندروید آبنبات چوبی خلق کرد که «طراحی متریال» نام دارد.

از دیگر تغییرات ظاهری می توان به تغییر شکل دکمه‌های کنترلی اشاره کرد. این دکمه‌ها همان طور که در تصویر روبرو مشاهده می کنید به اشکال ساده مربع، دایره و مثلث تغییر کرده‌اند. وقتی شما در اندروید نسخه 4 به بالا آیکان اپلیکیشن‌ها را بر روی هم می‌کشید تا یک گروه بسازید، آنها به صورت مورب پشت سر هم نمایش داده می‌شوند. در نسخه 5 این اپ‌ها به جای این که به صورت مورب نمایش داده شوند به صورت کاملا عمودی در یک صف قابل مشاهده‌اند.

بازطراحی نوار اعلانات و صفحه قفل

در نسخه آبنبات چوبی اندروید، تنظیمات سریع و همچنین ظاهر نوار اطلاع‌رسانی ها و تنظیمات سریع به کلی تغییر کرده است. دیگر خبری از ژست دو انگشتی نیست! در صورتی که انگشت خود را از بالای صفحه به سمت پایین بکشید نوار نوتیفیکیشن‌ها مواجه خواهید شد. برای دسترسی به منوی تنظیمات سریع باید یک بار دیگر منو را به سمت پایی لمس کنید تا در زیر اطلاع‌رسانی‌ها تنظیمات مهم را مشاهده کنید.

تم رنگی این بخش از مشکی به طوسی و سبز تغییر کرده و برخی از المان‌های آن مثل اسلایدر نور صفحه نیز به رنگ سبزآبی یا Cyan درآمده‌اند. وقتی نوار اطلاع‌رسانی‌ها را به سمت پایین می‌کشید در سمت چپ بالا ساعت و در سمت راست بالا نیز تصویر حساب گوگل خودتان و در کنارش نشانگر باتری، نشانگر شبکه و سایر تنظیمات در صورت روشن بودن (مثل وای‌فای، بلوتوث، آلارم و…) را مشاهده می‌کنید. نوتیفیکیشن‌ها با پس زمینه سفید نمایش داده می‌شوند و می‌توانید برخی عملیات را همچون نسخه‌های قبلی از طریق آن نوار روی آنها اعمال کنید. مثلا می‌توانید اطلاع‌رسانی پیغام‌ها هنگ‌اوت و پیامک‌ها را به تعویق بیاندازید یا ایمیل وارده را آرشیو کرده یا پاسخ دهید.

در صورتی که انگشت خود را دوباره به سمت پایین بکشید منوی تنظیمات سریع نمایان می‌شود. در نسخه‌های قبلی مثلا برای فعال کردن وای‌فای، باید آن را لمس کرده و نگه می‌داشتیم و برای دسترسی به منوی تنظیمات مرتبط با آن کافی بود صفحه را لمس کنیم. در طراحی جدید این بخش دربالا سمت چپ علامت وای‌فای و در زیر آن کلمه Wi-Fi مشاهده می‌شود. در صورتی که علامت وای‌فای را لمس کنید، این قابلیت فعال شده و در صورتی که کلمه Wi-Fi را لمس کنید وارد تنظیمات وای‌فای می‌شود. در کنار آن همین موضوع را برای بلوتوث شاهد هستیم.

در بالای تنظیمات یک اسلایدر برای نور صفحه وجود دارد که از طریق آن کاربر می‌تواند روشنایی نمایشگر را به سرعت تنظیم کند. در نسخه‌های قبلی اندروید اگر قابلیت Auto Brightness را فعال می‌کردید دیگر کنترلی روی روشنایی نمایشگر نداشتید و دستگاه به صورت خودکار بر اساس نور محیط، نور صفحه نمایش را تنظیم می‌کرد. اما حالا در نسخه جدید گوگل این قابلیت را با ویژگی جدید دیگری به نام Adaptive Brightness جایگزین کرده است. با این قابلیت همچنان بر اساس نور محیط، روشنایی تصویر نیز تغییر می‌کند، ولی حالا کاربر می‌تواند از طریق اسلایدری که به آن اشاره شد کمی سطح روشنایی تصویر را حتی در حالت Adaptive تغییر دهد.

یکی از عمده‌ترین تغییرات در اندروید آبنبات چوبی مربوط به صفحه قفل است. در صفحه قفل جدید دیگر خبری از ویجت‌ها نیست. در وسط این صفحه ساعت و تاریخ روز را مشاهده می‌کنید. در نوار بالایی سمت چپ نام اپراتور و در سمت راست همان جزئیات ذکر شده در بخش نوار اطلاع‌رسانی قابل مشاهده‌اند. در پایین صفحه قفل در گوشه سمت چپ علامت گوشی تلفن را مشاهده می‌کنید. این بدان معنا است که اگر این صفحه را به سمت راست بکشید، شماره‌گیر اجرا می‌شود. در سمت مقابل، در گوشه سمت راست نیز علامت دوربین مشاهده می‌شود. این نیز بدان معناست که وقتی صفحه نمایش تلفن‌تان قفل است اگر آن را به سمت چپ بکشید اپلیکیشن دوربین اجرا می‌شود. در وسط نیز علامت قفل را مشاهده می‌کنید. با لمس صفحه قفل و کشیدن آن به سمت بالا قفل صفحه باز می‌شود.

 کیبورد جدید

کیبورد این بار تغییرات جزئی را تجربه نمی‌کند و می‌توان گفت که به طور کلی ظاهر آن تغییر نموده است. شما حالا با یک صفحه تخت طوسی متمایل به سبز روبرو هستید که حروف روی آن نوشته شده‌اند و دکمه‌ها از هم جدا نیستند. پشتیبانی کامل از زبان فارسی در آن مثل گذشته (از اندروید ساندویچ بستنی به بعد) وجود دارد و تایپ کردن با آن بسیار راحت است.

بازطراحی منوی تنظیمات

منوی تنظیمات از رنگ مشکی به رنگ سفید تغییر کرده و نوشته‌ها و آیکان‌ها با رنگ‌های سبزآبی و طوسی نمایش داده می‌شوند. بی‌شک ترکیب رنگ جدید اندروید نسبت به گذشته بسیار جذاب‌تر و زیباتر است. جز این تغییرات ظاهری خود منو چندان تغییری را شاهد نبوده و بیشتر تغییرات در داخل بخش‌های مختلف اعمال شده است.

Overview

با فشردن دکمه لمسی Recent apps اسکرین‌شاتی از اپلیکیشن‌ها به شکلی جدید نمایش داده می‌شوند. اپلیکیشن‌ها همچون تب‌های باز در مرورگر کروم اندروید به صورت برگه‌هایی جدا از هم نمایش داده می‌شوند که می‌توان در بین آنها حرکت کرده و اپ مورد نظر را دوباره باز کرد. گوگل علاوه بر نحوه نمایش اپلیکیشن‌های اخیرا باز شده، نام دکمه مربوط به آن را نیز از Recent Apps به Overview تغییر داده که نام بامسماتری است. برای بستن اپلیکیشن‌ها نیز کافی است همچون گذشته آنها را به طرفین بکشید. البته در نسخه جدید یک علامت ضربدر در گوشه سمت راست بالای این برگه‌ها نیز مشاهده می‌شود که با لمس آنها اپلیکیشن مربوطه بسته می‌شود.

Interruptions

قابلیت Interruptions که پیش‌تر در آیفون با نام Do not disturb شاهد آن بودیم در نسخه جدید اندروید وجود دارد. در نسخه پیش‌نمایش، این قابلیت با همان نام Do not disturb و به شکلی دیگر معرفی شده بود، اما به نظر می‌رسد گوگل هم از نام‌گذاری و هم از نحوه عملکرد این اپلیکیشن پشیمان شده و آن را تغییر داده است. در این بخش از طریق منوی تنظیمات صدا و اطلاع‌رسانی در دسترس است. شما می‌توانید در تنظیمات مشخص کنید که همه اطلاع‌رسانی‌ها بلاک شوند. همچنین می‌توانید استثناهایی همچون پیام ورودی از شخصی خاص را نیز برای آن تعریف کنید. همچنین می‌توانید تنظیم نمایید که این قابلیت به طور خودکار هر شب یا فقط بعضی شب‌های هفته از ساعتی خاص تا ساعتی دیگر فعال باشد.

خدانگهدار Dalvik… سلام ART

Dalvik یک ران‌تایم نوع JIT یا «کامپایل در زمان اجرا» است. در واقع بخشی از کد مربوط به اجرای اپلیکیشن در زمانی که کاربر درخواست اجرای آن را صادر می‌نماید کامپایل شده و اجرا می‌شود. طبیعتا در ران‌تایم‌های نوع JIT هم از منابع بیشتر استفاده می‌شود و هم به خاطر کامپایل کد اجرا، اپلیکیشن‌ها اندکی کندتر اجرا می‌گردند. در سوی مقابل ران‌تایم جدید اندروید، یعنی ART که مخفف Android Runtime است، قرار دارد. این ران‌تایم از نوع AOT یا «کامپایل پیش از زمان اجرا» است. ART در زمان نصب اپلیکیشن‌ها کل کد مربوط به آنها را کامپایل نموده و با ورود درخواست اجرای اپلیکیشن از سوی کاربر بدون نیاز به کامپایل کد اجرای اپلیکیشن، فقط آن را اجرا می‌کند. بدین ترتیب هم از منابع پردازشی کمتری استفاده می‌شود و هم سرعت اجرا اپلیکیشن‌ها افزایش می‌‌یابد، در نتیجه لگ و تاخیری را نیز شاهد نخواهیم بود. البته مسلما ران‌تایم ART در زمان نصب اپلیکیشن‌ها منجر به اشغال فضای بیشتری توسط آنها می‌شود.

حال به نظر می‌رسد ران‌تایم جدید به نسخه نهایی نزدیک شده و در اندروید آبنبات چوبی این ران‌تایم جایگزین Dalvik شده و باید برای همیشه با Dalvik Runtime خداحافظی کنیم.

عمر باتری بهتر

گوگل در نسخه جدید بالاخره قابلیت Power Saver پیشرفته را تعبیه کرده است. می‌توانید این قابلیت به صورت دستی فعال کرده یا برای آن تعریف کنید که وقتی شارژ باتری به یک سطحی (5 تا 20 درصد) رسید به صورت خودکار فعال شود. فعال شدن این قابلیت کمی بر روی قدرت پردازشی دستگاه شما تاثیر خواهد گذاشت و با اتصال تلفن به شارژر به صورت خودکار غیرفعال می‌شود.

اندروید 5.1 آبنبات چوبی

مارس 2015 نسخه 5.1 آبنبات چوبی اندروید برای تلفن‌های نکسوس ارائه شد. گوگل در این نسخه به برخی قابلیت‌ها و تغییرات جزئی بسنده کرده و باگ‌های نسخه 5.0.1 را برطرف کرده است. در ادامه به برخی تغییرات در این نسخه می‌پردازیم.

Interruptions و حالت سایلنت

اینتراپشن‌ها درنسخه 5 به اندروید اضافه شدند. این قابلیت که حالت پیشرفته‌ای از Do not disturb آیفون است، امکان تنظیمات و شخصی‌سازی‌های متنوع برای بی صدا کردن یا غیرفعال کردن گرفتن نوتیفیکیشن‌ها را به کاربر می‌دهد تا در زمان استراحت مزاحمتی برای او ایجاد نشود. در اندروید 5.1 این امکان به وجود آمده تا وقتی حالت Priority را انتخاب می‌کنید، مشخص کنید که تا زمان آلارم بعدی، تلفن در این حالت باقی بماند. یا مثلا می‌توانید ساعات و روزهایی که می‌خواهید تلفن و اطلاع‌رسانی‌های آن در حالت غیر فعال (downtime) باشد را انتخاب کرده و اعلام کنید تا پایان آن زمان، تلفن در حالت Priority یا None باقی بماند.

پنل اطلاع‌رسانی‌ها و تنظیمات سریع

با کشیدن انگشت از بالای نمایشگر به سمت پایین می‌توانید پنل تنظیمات سریع و نوتیفیکیشن‌ها را مشاهده کنید. این دو پنل که در نسخه‌های پیشین اندروید در دو صفحه مجزا قرار گرفته بودند، در نسخه 5 آبنبات چوبی به کلی متحول شده و در یک صفحه قابل  در دسترس قرار گرفتند. در نسخه جدید دیگر نیاز نیست برای وارد شدن به منوی تنظیمات وای‌فای یا بلوتوث انگشت خود را روی آیکان آنها نگه دارید و تنها با لمس فلشی که زیر آنها وجود دارد بدون آن که وارد بخشی مجزا شوید می‌توانید تنظیمات مربوطه را مشاهده کنید. در صورتی که بخواهید وارد تنظیمات جزئی‌تر شوید نیز می‌توانید گزینه More Settings را انتخاب کنید.

Screen Pinning

اسکرین پینینگ قابلیتی است که به کمک آن می‌توانید یک اپلیکیشن را پین کرده و تلفن‌تان را به دوستتان بدهید تا با آن کار کند. بدین صورت دیگر آن کاربر نمی‌تواند از صفحه مذکور خارج شده و در بخش‌های دیگر تلفن شما سرک بکشد، مگر آن که پین کد شما را داشته باشد. تغییرات جدید در این قابلیت این است که توضیحات مربوط به نحوه استفاده از آن بسیار کامل‌تر شده و همچنین وقتی صفحه‌ای را پین می‌کنید، دیگر دستگاه از شما درباره اطمینان از این کار سوال اضافی نمی‌پرسد.

پشتیبانی از دو سیم کارت

یکی از عمده تغییرات نامحسوس به وجود آمده در اندروید 5.1 آبنبات چوبی، پشتیبانی آن از تلفن‌هایی با دو سیم کارت است. این بدان معنا است که توسعه‌دهندگان رام و کمپانی‌های تولیدکننده تلفن‌های اندرویدی دیگر نیازی به اعمال تغییرات خاص برای فعالسازی قابلیت پشتیبانی از دو سیم کارت ندارند و این سیستم عامل به صورت پیش‌فرض از این موضوع پشتیبانی می‌کند. شاید نکسوس بعدی با پشتیبانی از دو سیم کارت ارائه شود!

بهبود کیفیت صدای مکالمه

از دیگر تغییرات به وجود آمده در اندروید 5.1 بهبود کیفیت صدای مکالمات صوتی است. این مورد در نکسوس 6 موتورولا بیش از سایر مدل‌ها کرد دارد و کاربران این تلفن پس از بروزرسانی به اندروید جدید به شکلی کاملا محسوس متوجه بهبود کیفیت مکالمات تلفنی‌شان خواهند شد.

اندروید 6 مارشمالو

گوگل یک هفته پس از معرفی نکسوس‌های جدید در تاریخ هفتم مهر ماه سال 1394، نسخه نهایی از اندروید 6 را با نام مارشمالو معرفی کرد. این نسخه از سیستم عامل در ظاهر تغییراتی زیادی نسبت به اندروید 5 آبنبات چوبی نکرده است اما تغییرات جزئی در راستای هوشمندتر شدن داشته است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین تغییرات خواهیم پرداخت.

عمودی شدن اسکرول در اپ دراور و اضافه شدن Favorite tray

در جدیدترین نسخه از اندروید شاهد عمودی شدن اپ دراور هستیم. برخلاف گذشته که باید به صورت افقی در اپ دراور به دنبال اپلیکیشن مورد نظر خود می‌گشتید، حالا باید برای اجرای اپلیکیشن دلخواه به صورت عمودی در اپ دراور اسکرول کنید. همچنین نواری چهارتایی از اپلیکیشن‌های پراستفاده نیز به بالاترین ردیف اپ دراور اضافه شده است که چهار اپلیکیشن پراستفاده شما را به نمایش می‌گذارد تا هر بار نیاز به اسکرول در کل منوی اپلیکیشن‌ها نداشته باشید.

Google now on tap

این ویژگی جدید به شما اجازه می‌دهد تا در هر جایی که از سیستم عامل هستید، با انتخاب یک لغت یا عبارت و فشار و نگه داشتن انگشت بر روی دکمه‌ی هوم بدون نیاز به خروج از برنامه بتوانید لغت یا عبارت مورد نظرتان را جسنجو کنید. متاسفانه این سرویس هم‌اکنون در ایران قابل استفاده نیست.

امکان کم و زیاد کردن صدای بخش‌های مختلف به صورت جداگانه

حالا دیگر اگر در هر بخش از سیستم عامل باشید با فشردن دکمه‌های کم و زیاد کردن صدا، به صدای تمامی بخش‌ها از جمله بخش زنگ هشدار، مدیا و سایر بخش‌ها دسترسی دارید و نیازی به مراجعه به منوی تنظیمات نخواهید داشت.

امکان تغییر آیکون‌های موجود در بخش نوار اعلانات

یکی از ویژگی‌ها که جای خالی آن در نسخه‌های قبلی اندروید حس می‌شد نبود امکان تغییر آیکون‌ها در نوار اعلانات است. حالا می‌توانید با مراجعه به بخش System UI Tuner ترتیب این آیکون‌ها را به راحتی تغییر دهید یا آیکون‌های بدون کابرد را به کلی حذف کنید.

البته توجه داشته باشید که این بخش از منوی تنظیمات مخفی بوده و برای خارج کردن آن از حالت مخفی نیاز است که نوار اعلانات را به پایین آورده و دست خود را به مدت 2 ثانیه بر روی آیکون منوی تنظیمات در بالاترین نقطه سمت راست نوار قرار دهید. این آیکون چند لحظه می‌چرخد و بعد از آن که بر روی آن کلیک کرده و وارد منوی تنظیمات شدید، بخش System UI Tuner را مشاهده خواهید کرد.

اضافه شدن پشتیبانی از حسگر اثر انگشت و اندروید پی به صورت پیش‌فرض

با توجه به این که نکسوس‌های جدید مجهز به حسگر اثر انگشت شده‌اند، طبیعی است که بخش تنظیمات حسگر اثر انگشت به صورت پیش‌فرض در منوی تنظیمات قرار داشته باشد. به علاوه وجود این حسگر امکان بهره‌گیری از سرویس اندروید پی را نیز فراهم کرده است.

اضافه شدن قابلیت Doze برای بهبود مصرف باتری

این ویژگی برای افرادی که گوشی همراشان در حالت idle است بسیار کاربردی است. اندروید 6 با بررسی دقیق، وقتی که گوشی شما به مدت زیادی بدون استفاده باشد، اپلیکیشن‌ها غیرضروری را بسته و گوشی را به حالت Sleep می‌برد. گوگل استفاده از این ویژگی را برای افزایش شارژدهی باتری بسیار موثر می‌داند.

اندروید 7 نوقا

اندروید نوقا، هفتمین نسخه از سیستم‌عامل اندروید است که در ابتدا در تاریخ نوزدهم اسفند سال 1394 در قالب یک نسخه‌ی بتا منتشر شد و انتشار رسمی آن نیز از یکم شهریور 1395 آغاز شد. این نسخه از سیستم‌عامل در ظاهر تفاوت چندانی با نسخه‌ی پیشین خود ندارد؛ اما تغییرات نرم‌افزاری قابل توجهی در آن ایجاد شده است. در ادامه به مهم‌ترین تغییرات اشاره خواهیم کرد:

چند وظیفگی بهتر

گوگل بالاخره پس از مدت‌ها قابلیت مورد انتظار پشتیبانی از Split-Screen را با بروزرسانی اندروید نوقا به سیستم عامل محبوب خود اضافه کرد. برای بهره‌گیری از قابلیت تقسیم صفحه کافی است تا کلید مربعی Overview را در نوار ناوبری دستگاه خود نگه دارید، در این حالت بسته به آنکه به صورت عمودی یا افقی از دستگاه استفاده کنید، پنجره‌ی اصلی به بالا یا سمت چپ منتقل می‌شود و در فضای باقی‌مانده، صفحه‌ی نام‌آشنای چندوظیفگی برای به‌نمایش‌درآوردن اپلیکیشن‌های در حال اجرا، ظاهر می‌شود، در این صفحه می‌توانید اپلیکشنی را از این لیست برای اجرا در نیمه‌ی دیگر صفحه انتخاب کنید یا با زدن کلید هوم، چیز دیگری را اجرا کنید.

اما تغییر جزئی و بسیار کارامدی که اندروید نوقا در بخش چندوظیفگی به خود دیده، سوئیچ سریع بین دو اپلیکیشنی است که اخیرا استفاده‌ شده‌اند. انجام این کار به‌سادگی و از طریق دابل‌تپ کلید مربعی Overview صورت می‌گیرد. گوگل تعداد اپ‌هایی را که در صفحه‌ی چندوظیفگی به نمایش درمی‌آیند، کاهش داده و کلیدی را نیز با نام “clear all” برای خروج یکجا از اپلیکیشن‌های در حال اجرا، به بخش بالای این صفحه اضافه کرده است.

اعلان‌ها

گوگل در کنار چندوظیفگی، بخش اعلان‌ها را نیز در اندروید نوقا مورد بازنگری قرار داده و تغییراتی را به رابط آن اعمال کرده است. سرانجام در نسخه‌ی هفتم از سیستم عامل محبوب گوگل شاهد اضافه شدن سیستمی امکان پاسخ‌دهی سریع به پیغام‌ها از داخل اعلان آنها، هستیم. بنابراین اکنون در هنگام دریافت یک پیغام، با درگ کردن کارت مربوط به این پیغام در بخش اعلان‌ها، به سمت پایین، به صورت مستقیم و بدون نیاز به اجرای اپلیکیشن مرتبط، قادر به پاسخگویی به آن هستید.

از جمله‌ی تغییرات دیگری که در بخش اعلان اندروید نوقا مشاهده می‌شود، اضافه‌شدن پنل تنظیمات سریع به قسمت بالای بخش اعلان است. بنابراین اکنون ردیفی از کلیدهایی که بیشترین استفاده را از آن‌ها دارید، به قسمت بالای اعلان‌ها اضافه شده است که همواره در هنگام سوایپ کردن از لبه‌ی بالای نمایشگر به سمت پایین، در دسترس شما خواهند بود. گوگل پس از مدت‌ها امکان تغییر ترتیب و شخصی‌سازی دکمه‌ها و صفحه‌بندی را نیز در بخش تنظیمات سریع فراهم کرده است. در اندروید نوقا بر خلاف گذشته با تپ کردن روی کلیدهای تنظیمات سریع، صرفا کلید مورد نظر فعال یا غیر فعال نمی‌شود، بلکه حین تپ کردن، پنجره‌ی جدیدی ظاهر می‌شود که در داخل آن اطلاعات و تنظیمات بیشتری به نمایش درمی‌آید.

منوی تنظیمات جدید

اپلیکیشن تنظیمات در اندروید نوقا، از لحاظ طراحی مورد بازنگری قرار گرفته است و اکنون شاهد دو تغییر مهم در آن هستیم؛ مورد اول اضافه‌شدن منوی همبرگری برای دسترسی ساده‌تر و سریع‌تر به بخش‌های مختلف بوده و دیگری نمایش اطلاعات مرتبه‌ی بالاتر زیر هر یک از عناوین موجود در اپلیکیشن تنظیمات است.

در منوی تنظیمات جدید، اطلاعات ضروری هر یک از بخش‌های تنظیمات، در صفحه‌ی اصلی و در زیر بخش مربوطه به نمایش در می‌آید. در قسمت بالای منوی تنظیمات بخش جدیدی موسوم بهSuggestions اضافه شده است که در داخل آن پیشنهادهایی از قبیل استفاده از جستجوی صوتی، اضافه کردن اثر انگشت جدید و تغییر تصویر پس‌زمینه به کاربر داده می‌شود. زمانی که قابلیت‌های مختلفی مانند حالت پرواز یا Do Not Disturb را فعال می‌کنید، به صورت مداوم یک یادآور در بخش بالای منوی تنظیمات به نمایش درمی‌آید که امکان غیرفعال کردن این یادآور نیز وجود دارد.

تغییرات جزئی

کیبورد جدید گوگل اکنون از تم پشتیبانی می‌کند و می‌توان با رنگ‌های مختلف یا حتی عکس آن را شخصی‌سازی کرد. اموجی‌های بیشتر با امکان پشتیبانی از چندین رنگ پوست، اضافه شده است. قابلیتی موسوم به Data Saver اضافه شده است که به کاربر امکان محدودسازی فعالیت اپلیکیشن‌ها را در حالت بهره‌گیری از اتصال داده، می‌دهد. نرم‌افزار دوربین نیز تغییراتی را به خود دیده است و اکنون در محیط دوربین، با پیچاندن گوشی همانند یک پیچ‌گوشتی، می‌توان بین دوربین جلو و عقب سوئیچ کرد.

تغییرات پشت پرده

بسیاری از قابلیت‌های جدید نوقا، شامل تغییرات پشت پرده و سیستمی مانند کامپایلر JIT برای اپ‌های ART و پشتیبانی از Vulkan API برای گرافیک سه‌بعدی است. مورد اول موجب بهبودهایی در عملکرد سیستم عامل است و مورد دوم باعث بهبود ظاهر بازی‌های اندرویدی است. گوگل در این نسخه از اندروید، امینت روند مدیریت فایل‌های مدیا را افزایش داده، رمزگذاری مبتنی بر فایل را اضافه کرده و قابلیت‌هایی را نیز برای کاربران تجاری و کسب‌وکار اضافه کرده است.

Doze که قابلیت ذخیره‌ی باتری در اندروید است و سال گذشته به همراه اندروید مارشمالو عرضه شده، دچار تغییراتی شده است. در گذشته این قابلیت، زمانی که گوشی یا تبلت شما بدون استفاده می‌ماند، وارد عمل شده و اپ‌های در حال اجرایی را که در حال استفاده نبودند، متوقف می‌کرد، اما اکنون قابلیت یاد شده، در هر زمان که نمایشگر گوشی خاموش است، فعال می‌شود.

گوگل اندروید نوقا را نیز همانند سیستم‌عامل کروم، به دو پارتیشن برای سیستم‌عامل مجهز کرده است. این قابلیت گوگل را قادر می‌سازد تا سیستم‌عامل کاملا جدیدی را به گوشی شما ارسال کرده و آن را روی پارتیشن غیرفعال نصب کند. پس از آنکه عملیات نصب با موفقیت به اتمام رسید، بعد از اولین ریبوت، نسخه‌ی جدید آغاز به کار می‌کند و نسخه‌ی قدیمی در همان پارتیشن باقی می‌ماند تا در آینده‌ با نسخه‌ی دیگری جایگزین شود. این قابلیت امکان عرضه‌ی ساده‌تر و سریع‌تر آپدیت‌های اندروید را فراهم می‌کند، البته این مورد لزوما در خصوص دستگاه‌هایی غیر از نکسوس و پیکسل، صحت ندارد.

اندروید 8 اوریو

اندروید اوریو به عنوان آخرین نسخه‌ از سیستم‌عامل محبوب و موفق اندروید از ماه‌ها پیش میزبان گجت‌های مبتنی بر این سیستم‌عامل بوده است. این نسخه از اندروید پس از نمایش‌های اولیه و ارائه‌ی نسخه‌ی پیش‌نمایش در اواخر مرداد سال ۱۳۹۶ به صورت عمومی منتشر شد. اندروید ۸ در نگاه اول چندان تفاوتی با نسخه‌ی نوقا ندارد با این حال شاهد تغییرات کوچک و بزرگ روی نسخه‌ی پیشین هستیم. با گذشت نزدیک به ۶ ماه از عرضه‌ی عمومی این نسخه، هنوز آمار بروزرسانی به آن رضایت‌بخش نیست. این نسخه از اندروید با ویژگی‌های جدیدی مانند کانال‌های نوتیفیکیشن و تصویر در تصویر منتشر شده است.

تصویر در تصویر

گوگل در اندروید اوریو ویژگی تصویر در تصویر را علاوه بر اپلیکیشن یوتیوب به اپلیکیشن‌های دیگر نیز آورده است؛ این ویژگی می‌بایست توسط توسعه‌دهندگان در اپلیکیشن‌ها قرار داده شود، برای مثال اپلیکیشن پخش ویدئوی VLC از این ویژگی پشتیبانی می‌کند. گوگل کروم نیز به عنوان محصول گوگل به صورت پیش‌فرض از این قابلیت پشتیبانی می‌کند. روش فعال‌سازی این قابلیت در اپلیکیشن‌های مختلف متفاوت است؛ برای استفاده از حالت تصویر در تصویر در مرورگر کروم کافی است ویدیوی مورد نظر را به حالت تمام صفحه درآورید و سپس کلید هوم گوشی را فشار دهید.

کانال‌های نوتیفیکیشن

کاربر در نسخه‌ی جدید اندروید مدیریت بهتری روی اعلان‌ها دارد به طوری که می‌توان برای اعلان‌ها را راحت‌تر از گذشته دسته‌بندی و موضوع‌بندی کرد؛ به‌عنوان مثال ممکن است برخی از اپلیکیشن‌های پیام‌رسان، دسترسی لازم برای روش کردن چراغ ال‌ای‌دی و ارسال صدا را داشته باشند، درحالی‌که برخی دیگر فقط بتوانند یک هشدار بی‌صدا به نمایش درآورند.

برای استفاده از این قابلیت نیز توسعه‌دهندگان می‌بایست آن را در اپلیکیشن خود بگنجانند. خوشبختانه امکان تنظیم نوع اعلام نوتیفیکیشن کانال‌ها در این ویژگی وجود دارد برای مثال می‌توان برای هر کدام از آن‌ها زنگ هشدار خاص و نوع ویبره‌ تعریف کرد.

نشانه‌ی نوتیفیکیشن

اندروید اوریو به اپلیکیشن‌ها اجازه می‌دهد نشانه‌های نوتیفیکیشن را در آيکون‌های صفحه‌ی هوم گوشی خود نیز به نمایش درآورند. برای فعال کردن این ویژگی به منوی تنظیمات بروید و سپس روی گزینه‌ی Apps & notifications تپ کنید. در این بخش می‌توانید به دکمه‌ی دوحالته‌ی این قابلیت دسترسی یابید. این ویژگی باید توسط توسعه‌دهندگان اپلیکیشن نیز فعال شود، بنابراین شاید دکمه‌ی دوحالته‌ی مورد اشاره را برای همه‌ی اپلیکیشن‌ها مشاهده نکنید.

اندروید اوریو ایموجی‌های بیشتری را ارائه می‌دهد و از نظر مصرف باتری نیز نسخه‌ی بهینه‌تری نسبت به گذشته است. در این نسخه کنترل بیشتری روی فعالیت پس‌زمینه‌ی اپلیکیشن‌ها خواهید داشت و انتخاب متن نیز هوشمند‌تر شده است.

اندروید 9 پای

گوگل در جریان رویداد Google I/O 2018 برای توسعه‌دهندگان، نسخه‌ی جدیدی از سیستم‌عامل خود را با نام Android P معرفی کرد؛ نسخه‌ای که بعد‌ها به‌صورت رسمی اندروید 9 پای نام‌ گرفت.

ناوبری مبتنی بر ژست‌های حرکتی

از جمله‌ی مهم‌ترین تغییرات اندروید Pie می‌توان به اضافه‌شدن ژست‌های حرکتی با هدف جایگزینی نوار ناوبری محبوب اندروید اشاره کرد؛ راهکاری که در ابتدا با رونمایی اپل از آیفون 10 شاهد آن بودیم.

ژست‌های حرکتی جدید اندروید ۹ به‌کاربر اجازه‌ی بازگشت به صفحه‌ی هوم، جابه‌جایی بین اپ‌های در حال اجرا و بازگشت به مرحله‌ی قبل را با انجام ژست‌های حرکت از لبه‌ی پایین دستگاه را می‌دهند.

تندرستی دیجیتال

گوگل سعی دارد تا با ایجاد یک داشبورد یکپارچه، مواردی از قبیل تعداد دفعات باز کردن روزانه‌ی قفل گوشی هوشمند و زمان صرف‌شده برای هر اپلیکیشن را به کاربر گزارش کند تا بدین ترتیب او با علم به چنین مواردی، مدت‌زمان استفاده از گوشی خود را مدیریت کند، شما می‌توانید برای مدت استفاده از هر اپلیکیشن نیز محدودیت زمانی تعیین کنید.

هوشمندی اندرویدی

سیستم‌عامل اندروید در نسخه‌ی نهم خود با بهره‌گیری از یادگیری ماشینی، به شما کمک می‌کند تا از تمام پتانسیل گوشی خود استفاده کنید؛ به‌عنوان مثال اندروید 9 با ادراک نوع کاربری شما، از تعداد دفعات آغاز فعالیت پردازنده می‌کاهد و بدین ترتیب مصرف باتری نیز بهتر از گذشته مدیریت می‌شود.

به‌لطف قابلیت روشنایی تطبیقی، گوشی پس از آشنایی با روشنایی مورد علاقه‌ی شما، امکان تنظیم دستی روشنایی نمایشگر را در اختیارتان قرار می‌دهد. «اکشن‌ها» یکی دیگر از هوشمندی‌های اندروید ۹ پای محسوب می‌شوند که براساس الگوری کاربری شما پیش‌بینی شده و در حقیقت میان‌بری برای دستری به مواردی محسوب می‌شوند که به‌صورت مداوم از آن‌ها استفاده می‌کنید.

API جدید اسلایس از دیگر قابلیت‌های هوشمند اندروید جدید است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا امکان دسترسی مستقیم به قابلیت‌های کلیدی خود را از منوی جست‌وجو فراهم می‌کنند.