وب سرور
وب سرور یا WEB SERVER سیستمی است که توانایی پاسخگوئی به مرورگر وب و ارسال صفحه درخواستی مرورگر را داراست. صفحات وب بر پایه یک ساختار مشخص و با یک نام یگانه بر روی سرور وب قرار میگیرند. بر روی یک سرور وب امکان قرار گرفتن صفحات متعدد و با ساختارهای جداگانه وجود دارد.اصلیترین وظیفه یک وب سرور ( WEB SERVER ) ارائه صفحات وب به کاربران است. این بدان معناست که صفحههای HTML همراه با هر نوع مطالب اضافیای چون: تصاویر، شیوه نامهها و جاوا اسکریپتها شامل شود
در سال 1989 تیم برنرز لی یک پروژه جدید به نام CERN به کارفرمای خود پيشنهاد داد، هدف از اين پروژه کاهش تبادل اطلاعات بین دانشمندان با استفاده از تكنولوژي ابرمتن بود. اين پروژه كه در سال 1990 استارت خورد، شبكه جهاني وب بود. اولین وب سرور جهان، به عنوان HTTPD CERN شناخته شد. بین سال های 1991 و 1994، با استفاده از اين فن آوری از طریق شبکه جهانی وب به گشت و گذار و تبادل اطلاعات پرداخته مي شد. گسترش استفاده از وب سرور ( WEB SERVER )در میان سازمان های علمی و دانشگاه ها و پس از آن صنعت به سرعت افزايش يافت. در سال 1994 تیم برنرز لی کنسرسیوم شبکه جهانی وب (W3C) برای تنظیم توسعه بسیاری از فن آوری های درگیر HTTP، HTML، و … از طریق یک فرآیند استاندارد را تشكيل داد.
در ابتدايي ترين سطح، وب سرور ( WEB SERVER ) يك برنامه كامپيوتري است كه صفحه های وب خواسته شده را كنار هم قرار مي دهد. اما در شكل كلي وب سرور سامانه اي است که توانایی پاسخگوئی به يك مرورگر وب و ارسال صفحه درخواستی مرورگر را داراست. وقتي كه شما پشت كامپيوتر خود نشسته ايد اولين كاري كه براي ديدن يك سايت در اينترنت انجام مي دهيد قطعا وارد نمودن آدرس آن سايت در قسمت آدرس بار مرورگر خود مي باشد. فرقي نمي كند كه مرورگر شما فاير فاكس باشد يا موزيلا يا اينترنت اكسپلور و …، در واقع شما با وارد نمودن آدرس سايت درخواست خود را به وسيله اين مرورگرها براي سرور ارسال نموده ايد. مرورگرها اين درخواست شما را براي مشاهده سايت به سرور انتقال مي دهند و با مشاهده سايت، سرور به درخواست شما پاسخ داده است. صفحات وب بر پایه یک ساختار مشخص و با یک نام واحد كه همان آدرس IP است بر روی وب سرور قرار می گیرند. همچنين بر روی یک وب سرور ( WEB SERVER ) امکان قرار گرفتن صفحات متعدد و با ساختارهای جداگانه نيز وجود دارد.
ویژگی های وب سرور:
قبل از اينكه اجازه دسترسي به منبع درخواستي كاربر را بدهند آن را شناسايي مي كنند.
اداره کردن مفاهیم استاتیک و همچنین داینامیک که از زبان های برنامه نویسی مختلفی مانند PHP ، ASP.net و ….. پشتیبانی میکند
این نوع پشتیبانی وب سرورها امكان استفاده از پروتكل HTTPS را نيز فراهم نموده تا به کاربران اجازه دهند ارتباطات مطمئن و امني را داشته باشند.
فشرده سازی مطالب تا بتوان از حجم پاسخ ها کم کرد. (با استفاده از تكنولوژي GZIP)
وب سرورها پهناي باند را کنترل کرده تا بدين طريق از سرعت پاسخ ها كاسته و همچنين از ترافيك و ازدحام شبكه جلوگيري نمايند، در اين صورت وب سرورها قادر به پاسخگوئي به كاربران بيشتري خواهند بود
پشتیبانی از فایلهای بزرگ، تا بتواند فایل های بزرگتر از ۲ گیگا بایت را سرویس دهی کند.
معروفترین وب سرورها:
وبسرور آپاچی چیزی بیشتر از ۲۰ سال قدمت دارد و در حال حاضر بیشتر از ۱۰۰ میلیون وبسایت از این وبسرور خدمت میگیرند.بستر اصلی وبسرور آپاچی در پلتفرم لینوکس است اما امکان نصب این وبسرور ( WEB SERVER )روی پلتفرم ویندوز نیز وجود دارد. وبسرور آپاچی ویژگیهای زیادی دارد که یکی از مهمترین آنها متنباز بودن این وبسرور ( WEB SERVER ) است.
این ویژگی دست توسعهدهندگان را برای تعامل بیشتر و شخصیسازی وبسرور ( WEB SERVER )آپاچی باز گذاشته است و در نتیجه شاهد توسعه بیشتر آپاچی نسبت به دیگر وبسرورها هستیم. پشتیبانی وبسرور آپاچی از زبانهای TCL, Python, Perl, و PHP را میتوان از دیگر دلایل محبوبیت این وبسرور دانست. به لطف این زبانها توسعهدهندگان ماژولهای بسیار زیادی را برای تعامل بیشتر با آپاچی آماده کردهاند که امکانات بیشتری برای کنترل و محدود کردن درخواستهای سرور در اختیار مدیران قرار میدهد. تعامل و کنترل ۱۰ هزار درخواست، پشتیبانی از htaccess و پروتکل HTTP/2, محدود کردن کانکشنهای فعال، قابلیت Fault Tolerance و همچنین Failover در کنار پشتیبانی از کش و پشتیبانی از Gzip را میتوان از ویژگیهای دیگر وبسرور آپاچی نام برد.
در کنار این موارد وب سرور آپاچی اجازه رصد کردن Session ها و کاربران را میدهد و برای کانکشنهای فعال میتواند محدودیت ایجاد کند. این وبسرور به خوبی از XML و CGI پشتیبانی میکند.این نرم افزار در توسعه و همگانی شدن وب جهانی نقش بسیار مهمی داشته است که به زبان C نوشته شده است دارای قابلیت cross-platform (سازگار با سيستم هاي عامل مختلف) بوده و بر روی ماشینهای مختلف قابل اجرا می باشد.
يكي از دلايل انتخاب این اسم برای اين نرم افزار به دلیل احترام به یکی از قبایل قدیمی بومی آمریکا بوده که به خاطر مقاومت و مهارت در ساخت ابزار آلات جنگی مشهور می باشند.در سال ۱۹۹۶ به عنوان محبوبترین وب سرور برای HTTP در وب جهانی شناخته شده بود ولی در سال ۲۰۰۵ میدان مبارزه را به IIS مایکروسافت واگذار كرد و در حال حاضر نزدیک به ۴۹ % بازار وب سرورهای جهان را به خود اختصاص داده است. آپاچی برای میزبانی هر دو نوع وب ایستا و وب پويا مناسب است.
این وبسرور توسط مایکروسافت توسعه داده میشود و با یک وب سرور ویندوزی طرف هستیم که تنها به پلتفرم ویندوز خدمت میدهد. وبسرور Internet Information Services که به اختصار با نام IIS شناخته میشود به خوبی از پروتکلهای HTTP, HTTPS, FTP, FTPS, SMTp و NNTP پشتیبانی میکند و از آنجایی که در نسخههای ویندوز سرور تعبیه شده است نمیتوان گفت با یک وبسرور رایگان طرف هستیم.وبسرور IIS سازگاری خوبی با زبانهای برنامهنویسی ASP.net و .Net دارد و با زبان PHP نیز سازگار است. محدود کردن مصرف پردازنده برای هر برنامه، ماژولهای متنوع و پشتیبانی از پروتکل WebSocket را میتوان از دیگر ویژگیهای IIS نام برد.
به این نکته نیز اشاره کنیم تنها باید زمانی وبسرور IIS را به خدمت بگیرید که برنامه شما با خانواده .Net توسعه داده شده باشد. در غیر این صورت اجرای IIS برای سایر زبانهایی که مایکروسافت از آنها پشتیبانی نمیکند احتمال دارد شما را در آینده با مشکلات مختلفی روبرو کند. در واقع IIS مجموعه ای از سرویس های اینترنتی است که به صورت یکجا نمایش داده شده است. طبق آخرین آماری که منتشر شد بعد از آپاچی بیشترین محبوبیت را بین کاربران داشته است. IIS تنها در ساختار مايكروسافت ويندوز قابل ارائه مي باشد و در پلتفرم های ديگر عمل نمي كند.برای اولین بار مایکروسافت اين نرم افزار را در یک پروژه آکادمیک در دانشگاه اسکاتلند به صورت مجانی عرضه کرد. سپس برای اولین بار از آن در Windows NT استفاده کرد که در آن قابلیت Active Server Page یا صفحه های فعال کارساز را به آن افزود.بعدها با تکامل نسخه های ویندوز، IIS هم تکامل پیدا کرد و در نسخه شماره ۶٫۰ آن مایکروسافت پشتیبانی از IPV 6.0 را نیز به آن اضافه کرد.
این وب سرور رایگان و متنباز است و همین دلایل باعث محبوبیت زیاد وبسرور Nginx شده است. این وبسرور بهخوبی با پلتفرمهای یونیکس، ویندوز و مک سازگاری دارد و گفته میشود چیزی حدود ۱۲ درصد از سایتهای اینترنتی خدمات خود را از وبسرورهای Nginx دریافت میکنند.وبسرور Nginx امکانات جالبی دارد و میتواند بیشتر از ۱۰ هزار اتصال همزمان را با مصرف تنها ۲.۵ مگابایت حافظه برقرار کند. تعامل با فایلهای Status، اجرای Load Balancing، قابلیت Fault Tolerance، سازگاری کامل با پروتکل IPV6، استریم فرمتهای ویدئویی FLV و MP4، رصد کردن کاربران، پشتیبانی از پروتکلهای IMAP, SMTP و POP3 را میتوان از امکانات اصلی وبسرور Nginx نام برد. ضمنا وبسرور Nginx از htaccess پشتیبانی نمیکند و این امر ممکن است در نگاه اول به عنوان یک ضعف به حساب بیاید اما دلایل زیادی را میشناسیم که وبسرور Nginx افزایش سرعت و کارایی بیشتری به دلیل عدم پشتیبانی از htaccess را به دنبال دارد.