Thin Client چیست ؟
همچنان که فناوری اطلاعات، توسعه بیشتری می یابد،ابزارهایی مانند Thin Client ها نیز اهمیت بیشتری می یابند. اما شبکه ها فقط منحصر به انواع متداول LAN ها یا WAN ها نمی گردند و شبکه سازی روش های دیگری نیز دارد. در این زمینه تجهیزاتی مانند Thin Clientها، Net PC ها و یا Network computer ها مطرح می گردند که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند. در این مقاله قصد داریم به معرفی فناوری مرتبط با Thin Clientها بپردازیم.
شبکه مبتنی بر Thin Client، شبکه ای مبتنی بر سرور است که تقریباً کلیه پردازش ها در آن توسط این سرور صورت می پذیرد. کلیه برنامه های کاربردی روی سرور اجرا شده و توسط Clientها قابل استفاده هستند. واژه Thin در این تکنولوژی، به دلیل حجم پایین پردازشی است که توسط Client ها صورت می پذیرد. در مقابلِ این تکنولوژیFat Clientها مطرح می باشند که کلیه پردازش ها را روی Client انجام می دهند. به طور کلی ساختار شبکه های مبتنی بر Thin Client از یک سرور با قدرت بالا و تعدادی Client تشکیل شده است که کارآیی محدودی دارند.
Thin Client چیزی جز یک کامپیوتر جمع و جور نیست اما این کامپیوتر برای استفاده به صورت یک پایانه ی شبکه ای طراحی و تنظیم شده است. شکل فوق نمونه ای از یک Thin Client ساخت Datasheen را نشان می دهد.
یک شبکه مبتنی بر Thin Client چگونه فعالیت می کند؟
یک شبکه مبتنی بر تین کلاینت دارای یک یا چند سرور با ویژگی های خاص می باشد. سیستم عامل این سرورها می تواند هریک از سیستم عامل های موجود (با توجه به برنامه های کاربردی موردنظر) نظیر یونیکس، لینوکس،
(Windows NT Terminal Server Edition (NT TSE ، یا ویندوز باشد. علاوه بر سیستم عامل، بر روی هر یک از این سرورها یک نرم افزار کنترلی وجود دارد که فعالیت های Clientها را کنترل می نماید. بسیاری از این نرم افزارهای کنترلی به صورت رایگان عرضه می*شوند و معمولا ً توسط شرکت های نرم افزاری، تولید می گردند.
کاربردها
این شبکه ها در بسیاری از سازمان ها مورد استفاده قرار می گیرند. اما بزرگترین مشتریان این شبکه ها، بانک ها، آژانس های هوایی و سازمان هایی هستند که دارای شعبات متعدد می باشند. امروزه از این تجهیزات برای تجهیز مدارس نیز استفاده می شود. با توجه به این نکته که سیستم های Thin Client دارای هارددیسک نمی باشند و امکان download کردن نرم افزار نیز روی آن ها وجود ندارد، هیچ نوع ویروسی نمی تواند سیستم را مورد حمله قرار دهد. به این ترتیب امنیت این نوع سیستم ها تضمین شده می باشد. ارتقاء و نگهداری Thin Clientها بسیار ساده و مقرون به صرفه است. زیرا برای ارتقاء شبکه لازم است فقط سرور مربوطه را upgrade نمود.
ویژگی های شبکه های مبتنی بر تین کلاینت
مدیریت پذیری
در این شبکه فقط کافی است سرور مدیریت گردد. جهت رفع نقایص احتمالی نیز سرور اصلی مد نظر می باشد.
امنیت
در سیستم های Thin Client به علت عدم وجود نقطه ورود به شبکه، عدم امکان download کردن نرم افزار از اینترنت و نصب آن بر روی Clientها و همچنین عدم وجود هارددیسک، ویروسی شدن سیستم ها غیرممکن است. همچنین با استفاده از امکانات سیستم مدیریتی و کنترلی موجود بر روی سرورها می توان دسترسی کاربران را نیز به نحو مطلوب محدود نمود. در صورتی که نرم افزاری بر روی سرور نصب نشده باشد، کاربران نمی توانند از آن استفاده نمایند.
کنترل و نظارت
کاربران شبکه های Thin Client نمی توانند applicationهای خود را بر روی Client نصب نمایند همچنین قادر به تغییر پیکربندی سیستم نیز نمی باشند.
هزینه سخت افزار
این تجهیزات از PCها به مراتب ارزان تر می باشند. به علاوه به دلیل عدم وجود قطعات جانبی، کمتر دچار خرابی می شوند. در نتیجه هزینه نگهداری این تجهیزات نیز کمتر است. ارتقاء و نگهداری Thin Clientها بسیار ساده و مقرون به صرفه است. زیرا برای ارتقاء شبکه لازم است فقط سرور مربوطه را upgrade نمود.
سهولت ارتقاء
برای اضافه کردن ترمینال های جدید به شبکه، فقط کافی است از طریق نرم افزار مرکزی که روی سرور نصب شده نرم افزار کنترلی را روی Client جدید نصب نمود. در صورت خرابی نیز می توان به راحتی ترمینال مورد نظر را از شبکه خارج نمود.
ذخیره انرژی
در مقایسه با کامپیوترهای شخصی، این سیستم ها انرژی کمتری مصرف می نمایند. در این سیستم ها به علت پردازش پایین، توان مصرفی آنها در حدود ده الی بیست وات در ساعت می باشد. در حالی که توان مصرفی یک کامپیوتر از نوع PC در حدود ۲۵۰ وات در ساعت می باشد.
وابستگی به سرور
با توجه به ساختار Thin Client، لازم است سرور از امنیت بالایی برخوردار باشد. زیرا در صورت از کار افتادن سرور، شبکه به طور کامل مختل خواهد شد. در نتیجه برای جلوگیری از این امر، روش های مختلفی جهت ایجاد redundancy نرم افزاری و سخت افزاری استفاده می شود. مکانیزم های متفاوت Failover نیز برای پردازنده ها و پایگاه داده مورد استفاده قرار می گیرد. امکان Load balancing سخت افزاری و نرم افزاری نیز برای این سرورها از موارد ضروری می باشد که همه این ها قیمت سرور موردنظر را به شدت بالا می برد.
پهنای باند
مانند سایر شبکه های کامپیوتری، پهنای باند این شبکه نیز وابسته به تعداد Clientها می باشد. با توجه به انجام کلیه فرآیندهای پردازشی توسط سرور، ترافیک این شبکه بسیار بالا است. زیرا کلیه دستورات پردازشی باید به سرور منتقل شده و نتایج به Clientها تحویل گردند.
فضای حافظه
با توجه به ساختار این سیستم ها امکان استفاده از هیچ نوع حافظه جانبی نظیر انواع دیسک ها وجود ندارد.
پروتکل های ارتباطی
همان گونه که ذکر شد، دو پروتکل مطرح در این زمینه وجود دارند.
پروتکل Citrix ICA: پروتکلی است محصول شرکت Citrix که به Clientها این امکان را می دهد تا با سرور مرکزی ارتباط برقرار نمایند. با استفاده از این پروتکل بسیاری از applicationهای تحت ویندوز قابل اجرا هستند.
پروتکل RDP: این پروتکل که توسط شرکت مایکروسافت توسعه داده شده، نیز یک پروتکل ارتباطی است که امکان برقراری ارتباط میان سرور و Clientها را میسر می سازد.
نتیجه گیری
در این نوشتار با نوع دیگری از شبکه سازی مبتنی بر فناوری Thin Clientها آشنا شدید. شبکه هایی که تمرکز اصلی آن بر روی سرور بوده و کلاینت ها با حداقل توان پردازشی در اختیار کاربران قرار می گیرند. کاربر عمده این قبیل شبکه ها، با توجه به معایب و مزایای گفته شده، مکان هایی نظیر آژانس های هواپیمایی، بانک ها و مراکز آموزشی می باشند.