شبکه (Network) چیست ؟
به مجموعهای از اتصالات بین دو یا چند کامپیوتر و زبانی (Protocol) که نرم افزارهای (Softwares) موجود در این کامپیوترها (Computers) به کمک آن با یکدیگر ارتباط میکنند، شبکه می گویند. زمانی که دو یا چند کامپیوتر را به وسیله خرید سرور اچ پی ، سوییچ، روتر و کابلها به گونه ای که بتوانند با هم تبادل اطلاعات کنند را به یکدیگر متصل میکنیم، در واقع یک NETWORK ایجاد کردهایم.
هدف از ایجاد NETWORK
الف – استفاده از منابع مشترک ( اطلاعات، نرم افزارها و سخت افزارها)
ب – به روز بودن اطلاعات
ج – جلوگیری از افزونگی اطلاعات
د – تبادل سریعتر و دقیقتر اطلاعات
انواع NETWORK
شبکهها از لحاظ مقیاس جغرافیایی به سه گروه Lan ،Wan و Man تقسیمبندی میشوند:
شبکه محلی LAN: شبکه LAN مخفف Local Area Network است؛ شبکه LAN شبکهای با سرعت بالا است که به منظور برقراری ارتباط و مبادله دادهها بین کامپیوترها در یک محدوده جغرافیایی کوچک، مثل یک اداره، یک ساختمان و یا یک طبقه از یک برج طراحی شده است.
شبکه گسترده یا WAN: که مخفف Wide Area Network میباشد؛ این NETWORK، جهت مبادله اطلاعات بین فواصل بسیار دور استفاده میشود. این شبکه ناحیه جغرافیایی وسیعی مانند کل یک کشور، کل یک قاره را در بر میگیرد . شبکه های WAN ممکن است از خطوط استیجاری شرکت مخابرات و یا ماهوارههای مخابراتی جهت مبادله اطلاعات استفاده کنند.
شبکه شهری یا MAN: این شبکه، مخفف Metropolitan Area Network است؛ شبکه MAN شبکههای متعددی را که در نواحی مختلف یک شهر بزرگ یا کوچک واقع شدهاند را به یکدیگر مرتبط میکند.
استانداردهای NETWORK
عمدتاً از دو نوع استاندارد شبکه میتوان استفاده کرد. Token Ring و Ethernet.
۱- Ethernet :
یکی از نخستین معماریهای شبکههای محلی است که در اواخر دهه ۱۹۷۰ توسط شرکت زیراکس معرفی گردید. قیمت پایین، سرعت بالای انتقال و امکان اتصال PC به Main از امکاناتی بود که باعث گردید، طرفداران زیادی پیدا کند.
Ethernet یک تکنولوژی مبتنی بر مجادله و درگیری است؛ بدین معنا که هیچ کنترلی بر روی اینکه کدام کامپیوتر مجاز به ارسال اطلاعات از طریق شبکه است، ندارید زمانی که ۲ کامپیوتر همزمان اقدام به ارسال اطلاعات از طریق کابلها میکنند، این امر منجر به برخورد دادهها میشود؛ بنابـــراین اطلاعات پس از تأخیر به مقصد میرسند. مجادله دادهها میتواند سرعت یک شبکه شلوغ را کاهش دهد. استفاده از تکنولوژی Ethernet ارزانتر از تکنولوژی Token Ring است چرا که تکنولوژی Ethernet وسیلهای برای کنترل این است که یک کامپیوتر چه وقت میتواند انتقال دادهها را شروع کند. تکنولوژی Ethernet برای دفاتر اداری کوچک و مصارف خانگی مناسب است .
۲- Token Ring:
این شبکه در سال ۱۹۸۵ توسط کمپانی IBM طراحی و سپس به عنوان استاندارد رسمی IEEE 802.5 معرفی شد.
در تکنولوژی Token Ring انتقال داده ها توسط Token ( یک کاربر الکترونیکی = نشانه) که در حلقه تشکیل دهنده کامپیوترها گردش می کند، کنترل میشود. تنها کامپیوتر دارای Token میتواند دادهها را انتقال دهد؛ Token پس از انتقال و دریافت دادهها به کامپیوتر بعدی حلقه سپرده میشود و هیچ گونه مجادله در یک حلقه Token Ring به وجود نمیآید، چرا که هر کامپیوتر نوبت خود را برای انتقال دارد هیچ کامپیوتر دیگری در آن زمان داده ارسال نمیکند.
توپولوژیهای NETWORK
توپولوژی یا همبندی یک شبکه به معنای نوع ارتباطی است که مابین گرههای آن شبکه برقرار است. این توپولوژی معمولاً نوع کابل مورد استفاده را نیز تعیین میکند.
الف – توپولوژی خطی باس ( Bus Linear ):
در یک شبکه خطی چندین کامپیوتر به یک کابل به نام Bus متصل میشود. در این توپولوژی رسانه انتقال بین کلیه کامپیوتر ها مشترک است.
توپولوژی Bus از متداولترین توپولوژیهاست که در شبکههای محلی مورد استفاده قرار میگیرد. سادگی، کم هزینه بودن و توسعه آسان این شبکه، از نقاط قوت توپولوژی Bus میباشد. ضعف عمده این شبکه آن است که اگر کابل اصلی یا Back Bone که به عنوان پل ارتباطی بین کامپیوترهای شبکه میباشد، قطع شود، کل شبکه از کار خواهد افتاد.
ب- توپولوژی رینگ – حلقوی:
در توپولوژی BUS کامپیوترها توسط یک رشته سیم به هم متصل میشوند که آغاز و پایان آن سیم توسط یک مقاومت ۵۰ اهمی بسته شده است. در توپولوژی رینگ به جای بستن دو سر سیم، آنها را به یکدیگر وصل کرده و تشکیل یک حلقه میدهند. این توپولوژی تمامی مزایا و معایب BUS را دارد با این تفاوت که کنترل مقاومت سیم استوار تر بوده و اتصال آغاز و پایان سیم گاهی اوقات به دلیل فاصله زیاد دو سرسیم مشکل ساز میشود.
ج – توپولوژی هیبریدی:
سیستمی که از ترکیب BUS و ستارهای پدید میآید، هیبریدی نام دارد.
در این حالت برخی از مسیرهای شبکه به صورت BUS و برخی دیگر بصورت ستارهای میباشند، معمول ترین طراحی از این نوع اتصالها به صورت BUS و اتصال ستارهای کامپیوترها به هاب مربوط به خودشان میباشد.
د – توپولوژی ستارهای:
شبکههای متوسط و بزرگ اغلب از توپولوژی ستارهای استفاده میکنند. در این پیکربندی از کابل و سختافزار بیشتری استفاده میشود اما مدیریت آن آسانتر و احتمال خرابی آن کمتر است؛ کابل مورد استفاده توپولوژی ستارهای Ethernet کابل زوج بهم تابیده بدون حفاظ است. هر کامپیوتر در پیکربندی ستارهای به یک هاب متصل میشود. یک سر کابل به کارت شبکه یک کامپیوتر متصل شده و سر دیگر آن به هاب که نقطه اتصال مرکزی کابل کشی شبکه را نزد هم میکند، وصل میشود. هاب ها به اندازههای مختلف عرضه میشوند و مدلهای پیشرفته آنها میتواند، خطاهای موجود در سیگنالها را تقویت کند.
آماده سازی توپولوژی ستارهای آسان است و عیب یابی در آن آسانتر از شبکه BUS است چرا که یک کابل آسیب دیده تنها به روی یک کامپیوتر تاثیر میگذارد و از طرف دیگر کابل زوج بهم تابیده معمولاً گرانتر از کواکسیال (کابل تک رشتهای) (به انگلیسی coaxial) است. توپولوژی ستارهای به کابل بسیار زیاد و یک هاب نیاز دارد. تمامی اینها منجر به بالا رفتن هزینه NETWORK میشود؛ با این تفاوت که روش بهتر و امن تری است .